Yılın ilk yarısında ithalatta yüzde 2.1 azalışa karşı, ihracatta 13.4 artış sağlanarak dış ticaret açığı geriletilmişti. Temmuz ve Ağustos ayının 28 gününde ise ihracatta önemli gerileme gözleniyor. Bu yeni gelişme dikkat çekerken neler yapılabileceğinin düşünülmesini gerekli kılıyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi iki gün sonra Karabük'ten Ağustos ayı ihracat rakamlarını açıklayacak. Arkadaşımız Hüseyin Gökçe, 28 Ağustos tarihi itibariyle elde olan rakamları değerlendirirken, Temmuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8.8 düşüşün ardından, Ağustos ayındaki yüzde 17.5'lik bir gerileme olmasını "İhracatçı ayağını frenden çekmedi" değerlendirmesiyle sunuyor.
Bu yılın ilk altı ay dış ticaret verileri ihracatın yüzde 13.4 artışla 74 milyar 372 milyon dolara ulaştığını, ithalatın ise yüzde 2.1 azalışla 117 milyar 113 milyon dolara gerilediğini gösterirken, dış ticaret açığı da altı aylık dönemde 54 milyar dolardan 42 milyar dolara gerilemiş oluyordu. Bu değerler "Yumuşak iniş" içersinde ihracatın artarken, ithalatın az daha olsa düşmesiyle dış ticaret açığının daralması açısından olumlu bir tablonun ortaya çıktığı sonucuna varmamıza neden oluyordu.
Son iki ay resmi ithalat verileri henüz TÜİK tarafından açıklanmış değil, ama son iki ayda ihracat rakamlarında önemli bir gerileme olduğunu görüyoruz. Ağustos'un 28 günlük verileri ihracatımızın güçlü ayaklarında gerilemelerin yüksek oranlı olduğunu ortaya koyuyor. Otomotiv ihracatı yüzde 29,3, Hazır giyim-konfeksiyon yüzde 23.1, demir ve demir dışı metallerde yüzde 25.1, kimyasal ürünler yüzde 15.1 geçen yılın aynı ayına göre düşüş gösteriyor.
Artış gösteren sektörler arasında yüzde 8.5 artışla yaş meyve- sebze, yüzde 12.7 oranında artışla savunma ve havacılık sanayi yer alıyor. Ayrıca, son aylarda İran'a altın ihracatının tartışıldığı mücevher sektöründe de artış yüzde 22.5 ile devam ediyor.
Bu rakamlar yılın ilk altı ayındaki dış ticarette ihracat artışı, küçükte olsa ithalattaki daralma hem dış ticaret açığımızın daraldığını, hem de en önemli sorunlarımız arasında yer alan cari açığın azaldığını olumlu bir gelişme olarak ortaya koyuyordu. Ancak, ihracatta temel sektörlerimiz başta olmak üzere son iki ayda ihracattaki gerilemeler dikkat çeken bir tablonun karşımıza çıkmasına yol açıyor.
Aylık 10 milyar dolarlık ihracat potansiyelini yakalamanın ardından son aylarda 8 milyar dolarlar seviyesine gerilememiz bu sonuçları ele alıp yeni projeler geliştirmemizi gerektiriyor.
İhracatçılarımız daralan geleneksel AB pazarımızdaki düşüşü Afrika pazarı gibi bazı yeni pazarları bularak yılın ilk yarısında kayıpsız kapatma başarısını gösterdiler. Ancak, AB dışında dünyanın en önemli ithalat pazarları Amerika ve Çin gibi ülkelerde aleyhimize olan dış ticaret dengesini değiştirecek, bu ülkelerle ticarette açığımızı azaltacak başarı elde edilmesi bizi bu pazarlarda ihracatta üçüncü ülke durumunda bırakan yapının değiştirilmesi için siyasal girişimlerin sonuç vermesi gerekir. Bu iki devle dış ticaretimizi siyasal girişimler sonunda yeni anlaşmalarla sağlıklı ve dengeli bir temele oturtabilirsek hem ihracatımızı artırabilir, hem de dış ticaretimizi dengeleyip, bu alandaki açığımızı azaltabiliriz.
Ülkemizin üretim gücünün rekabetçiliği de, kalitesi de buna imkan verebilecek durumdadır. Önlerinin açılması ve üçüncü ülke engelli yüksek gümrük duvarlarıyla karşı karşıya kalmamaları durumunda ihracatçılarımız bu pazarlarda birçok alanda başarıya ulaşacağından şüphem yok…
NOT:Büyük kente göç ettiği için toprağını işleyemeyen gencin önerisi
"Geçende otomobille Sivas'tan memleketimiz Iğdır'a gittim. Yol boyu toprakların çoğunun işlenmediğini gördüm. Memlekette bizim de işlemediğimiz 100 dönüm üzerinde arazimiz var. Devlet 5 yıl işlenmeyen araziyi alıp kendi değerlendirse diye düşündüm. Buna biraz da yoksul iki kardeşin bizim memlekette bir traktör alıp, bu boş arazileri kiralayıp, krediyle aldıkları traktörle üç dört yıldır işleyerek kendilerine şehir merkezinde dört katlı bina yapmaları ve kendilerine otomobil alabildiklerimi öğrenmem neden oldu.
Osman Arolat/Dünya