Uluslararası Taşımacılık Ve Lojistik Hizmet Üretenleri
Derneği UTİKAD, sektördeki en önemli sorunlardan biri olan geciken ödemelere
dikkat çekti. Avrupa Birliği’nde diğer sektörlerde olduğu gibi lojistik hizmet
üretenlere yönelik ödeme vadelerinin kanunlarla belirlendiğinin altını çizen
UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Turgut Erkeskin, “Sektörümüzde rekabet koşullarının
dengeli dağılımı ve sürdürülebilir büyümenin devamı açısından geciken ödemelere
ilişkin mevcut yasa maddesi uygulanmalı” diye konuştu.
Gerek Avrupa Birliği gerekse dünyanın tüm ülkeleri için
verilen lojistik ve taşımacılık hizmetlerinde, 140 günlere varan navlun ve
hizmet bedellerini ödeme sürelerinin, lojistikte sürdürülebilir büyümenin
önünde ciddi bir engel oluşturduğunu belirten UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı
Turgut Erkeskin, “Düşük kar marjları, sektöre dayatılan uzun ödeme vadeleri,
öngörülemeyen navlun dalgalanmaları ile her geçen gün yenisi eklenen yasal
düzenlemelerle artan yükümlülükler ve maliyetler altında sektör oyuncularının
ayakta kalması, kendilerini yenileyebilmeleri, yatırım yapmaları her geçen gün
zorlaşıyor’’ dedi.
Özellikle lojistik sektöründeki KOBİ’lerin tehdit altında
olduğunu belirten Erkeskin, Avrupa Birliği’nde yaşanan benzer sorunların
mevzuat değişiklikleri ile aşıldığının altını çizdi. “Vadeler nedeniyle oluşan
finansal maliyetin karşılanması gerekiyor. Bu finansal maliyetin hem lojistik
hizmeti üretenler hem de hizmetten yararlanan ihracatçı ve sanayiciler için
dikkatle değerlendirilmesi gerekir” diye belirtti. Sektörün 30 gün gibi kısa
vadelerle çalışması gerektiğini vurgulayan Erkeskin çoğu KOBİ niteliğindeki
işletmelerin vade konusunda baskı altına alınmasının lojistik zincirindeki tüm
paydaşları olumsuz etkileyeceğini belirtti.
AB 2011’DE GEÇ ÖDEMENİN ÖNÜNE GEÇTİ
Avrupa Birliği ülkelerinde, 2011 yılına kadar firmalar
sağlamış oldukları mal ve sundukları hizmetlerin bedelini 100 günleri aşan
gecikmelerle tahsil edebiliyorlardı. Her dört iflastan birinin bu sebeple
gerçekleşmesi, sorunun her yıl 450 bin kişiyi işsiz bırakması ve toplamda 25
milyar Euro’luk zarara yol açması sonucunda yasal düzenlemeye gidildi.
23.02.2011 tarihinde Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde
yayımlanan 2011/7/EU Yönergesi ile konu hakkında düzenlemeler yapıldı. Bu
yönerge konu hakkında tüm üye ülkelerin iç hukuklarına aktarmak zorunda olduğu
emredici hükümler içeriyordu.
TÜRKİYE’DE YASAL ÖDEME SÜRESİ 30 GÜN
Nitekim Avrupa Birliğinin bu Yönergesi Türk Ticaret
Kanunu ile iç hukukumuza aktarıldı. Bu çerçevede Türkiye’de de aslında 30
günlük ödeme süresinin tanımlandığı ve hukuki güvenceye alındığı görülmektedir.
Türk Ticaret Kanunu’nun “Ticari hükümlerle yasaklanmış işlemler ile mal ve
hizmet tedarikinde geç ödemenin sonuçları” başlıklı 1530’uncu maddesi, belirli
koşullar haricinde ödeme sürelerinin 30 gün olduğunu, sözleşmelerde buna aykırı
maddeler olması veya bu sürenin uygulanmaması durumlarında, geç ödeyen
borçlunun alacaklıya ödemekle yükümlü olacağı faiz oranlarıyla alacağın tahsili
masrafları için borçludan talep edilebilecek asgari giderim tutarının her yıl
ocak ayında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirleneceği
hükümlerini içermektedir. Merkez Bankası 2016 yılı için, mevzuatta belirtilen
sürelerden daha geç tarihlerde ödeyen borçluların ödemekle yükümlü olacağı
temerrüt faiz oranını % 11,50 ve borçludan talep edilebilecek asgari giderim
tutarını 130 TL olarak belirlemiştir.
AB yönergesi sonrası iç hukukumuza aktarılan bu maddeye
işlerlik kazandırılmasının önemini vurgulayan UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı
Turgut Erkeskin, “Lojistik sektörü olarak, uzun ödeme vadelerini önlemek üzere,
bir yandan sektör firmalarımızın bu haklarına sahip çıkmalarını beklerken diğer
taraftan da ödemelerin mevzuatımızda belirtilen çerçevelerde, tüm taraflarca
yeknesak biçimde uygulanmasını sağlayacak önlem ve kontrollerin hayata
geçirilmesini bekliyoruz” dedi.
UTİKAD