Denizciliğin gelişmesi amacıyla radikal adımlar atan
Türkiye, gemilerde zararlı organizmaların tutunmasını önlemek için zehirli boya
kullanımını yasaklıyor.
Tributilin (TBT) bileşiklerinin organik tutunma önleyici
olarak kullanıldığı gemiler, AB limanlarının yanısıra artık Türkiye limanlarına
da alınmayacak. Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Ali Naci Koru, anlaşma
için, “Deniz çevresine ve deniz mahsullerinin tüketilmesi vasıtasıyla insan
sağlığına verebileceği zararların önlenmesi amacıyla bazı kimyasalların
kullanımı yasaklanmakta” diye konuştu. Ulaştırma ve Denizcilik Bakanlığı
Müsteşar Yardımcısı Vekili Orhan Birdal, deniz hayatı ve insan sağlığının korunması
için böyle bir tedbire başvurulduğunu kaydetti.
Tasarı kabul edildi
TBMM Dışişleri Komisyonu’nda, “Gemilerdeki Zararlı
Organik Tuttunma Önleyici Sistemlerin Kontrolüne İlişkin Uluslararası
Sözleşmeye Katılımın Uygun Bulunduğuna Dair Tasarı” kabul edildi.
Ali Naci Koru, Londra’da Uluslararası Denizcilik Örgütü
çerçevesinde kabul edilen bu anlaşmanın gerekliliğini, “Gemilerin deniz suyuna
maruz kalan kısımlarına istenmeyen yabancı organizmaların tutunmasını ve
çoğalmasını engellemek için kullanılan sistemlerin deniz çevresine ve deniz
mahsullerinin tüketilmesi vasıtasıyla insan sağlığına verebileceği zararların
önlenmesi amacıyla bazı kimyasalların kullanımı yasaklanmaktadır” sözleriyle
anlattı.
Yasaklanan kimyasalların uygulandığı gemilerin AB
limanlarına alınmadığını dile getiren Koru, “Bu nedenle Türk gemi sicilinde
bulunan gemilerimizin de sözleşmede öngörülen hususlarla uyumlu hâle getirilmesi
çok önem taşımaktadır” dedi.
Orhan Birdal ise deniz hayatının korunması için bu
tedbire başvurulduğunu ve uluslararası hukukta teminat altına alındığını,
Türkiye’de 400 grostonun üzerinde 1667 gemi bulunduğunu, bunların 776’sının
uluslararası sefer yaptığını kaydetti.
Limanlara alınmayacak
Birdal, bu kimyasal kullanımının yasaklanmasıyla birlikte
zararlı organizma tutunmalarını önlemek için yeni bir yöntem önerilmediğini,
denizcilikte kullanılan boyaların bu madde olmaksızın kullanılmaya devam
edileceğini belirtti. Anlaşmaya göre, biyosit, özellikle tributilin (TBT)
bileşiklerinin organik tutunma önleyici olarak kullanıldığı gemiler, başta AB
limanları olmak üzere taraf devletlerin yanı sıra artık Türkiye limanlarına da
alınmayacak.
TBMM Genel Kurulu’nda yasalaştırılacak anlaşma tasarısı
şu düzenlemeleri içeriyor:
SAVAŞ GEMİLERİ HARİÇ: Kimyasal yasağı her çeşit tekne,
hidrofil botları, hava amortisörlü araçları, su altında kalabilir tekneler ve
yüzer araçlar, sabit veya yüzer platformlar, yüzer depolama birimleri ve yüzer
üretim, depolama ve yükleme birimlerini kapsıyor. Bu yasak savaş gemileri ve
yardımcı savaş gemileri ile devlet hizmetindeki ticari amaçlar dışındaki
gemilere uygulanmayacak.
UZMANLAR DENETLEYECEK: Gemilerin kontrolü ve denetimi
taraf ülke tarafından yetkilendirilen atanmış denetim uzmanları ve kabul görmüş
kuruluşları tarafından yapılacak.
GEMİYİ ALIKOYABİLECEK
Denetimlerde zararlı kimyasal kullanıldığı belirlenirse
denetimi yapan taraf ülke o gemiye, “uyarma, alıkoyma, limandan çıkarma veya
limanlarına girişini yasaklama” gibi tedbirleri uygulayabilecek.
Kaynak: lojiport.com