6772 sayılı
Serbest Bölgeler Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Resmi Gazete'de
yayımlandı.
Serbest bölge
düzenlemesi Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Buna göre,
serbest bölge ilan edilen yerlerde yapılacak kamulaştırmalarda, acele
kamulaştırma usulünün kullanılabilmesi açık olarak düzenlenecek, kamulaştırma
bedeli ve bu esnada ortaya çıkan masraflar, serbest bölgeyi kurup işletmeye
talip işletici şirketlerce karşılanacak. Böylece kamu maliyesine yük
getirilmeyecek.
Bakanlar
Kurulu, serbest bölge ilan edilen yerlerdeki arazi ve tesislerin acele
kamulaştırılmasını kararlaştırabilecek. Arazi ve tesislerin
kamulaştırılmasında; kamulaştırma bedelleri ile kamulaştırma işlemlerinin
gerektirdiği diğer giderlerin, kamulaştırma talebinde bulunan işletici
tarafından karşılanmasına Bakanlar Kurulu karar verebilecek.
Devletin
hüküm ve tasarrufu altındaki yerler ile bunlar üzerinde bulunan bina ve
tesisler kiralanabilecek veya aynı süre ile kullanma izni verilebilecek. Türk
Silahlı Kuvvetlerinin kullanımına tahsis edilen arazi ve binalar için ise Milli
Savunma Bakanlığının görüşü alınacak.
Teşviklerden
yararlanma
Kanunla,
teşviklerden yararlanan kullanıcılar ve işleticiler ile diğer kullanıcılar
ayrılıyor.
Serbest bölge
teşviklerinden yararlanan kullanıcıların ve işleticilerin, Bakanlar Kurulunca
belirlenen vergi dışı teşviklerden yararlandırılması biçimindeki mevcut
düzenlemeye devam edilecek. Serbest bölge teşviklerinden yararlanmayan
kullanıcılarla işletici şirketler, kanun kapsamında faydalanılmayan vergi ve
vergi dışı teşviklerden yararlandırılacak. Bu kapsamda, serbest bölge
yatırımcılarına yönelik yatırım teşvik belgeleri, kanunda belirtilen
faaliyetler itibarıyla belirtilen teşvik unsurlarını ve serbest bölgelerin
doğası gereği sağlanan teşvik unsurlarını kapsamayacak biçimde düzenlenecek.
Bu düzenleme
kapsamında, kazançları gelir veya kurumlar vergisinden istisna tutulan
kullanıcılar ve işleticiler yatırım ve üretim safhalarında, Bakanlar Kurulunca
belirlenecek vergi dışı teşviklerden faydalandırılması sağlanacak. Bu düzenleme
kapsamında, kazançları gelir veya kurumlar vergisinden müstesna tutulmayan
kullanıcılar, yatırım ve işletme safhalarında yararlanılmayan vergi ve vergi
dışı teşviklerden ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yararlandırılacak.
Ücrete tabi
olarak yurt dışından getirilen mallar ile imalatçı kullanıcılar tarafından
üretilen malların, bölge içinde satılması ve sonrasında Türkiye pazarına çıkarılması
durumunda ücret alınacak.
Bakanlar
Kurulu; stratejik, büyük ölçekli veya öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü
ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlara
yönelik özel hesap ücreti oranlarını; bölge, sektör, faaliyet alanı veya
yatırım türü itibarıyla sıfıra kadar indirmeye, farklılaştırmaya veya kanuni
seviyesine kadar artırmaya yetkili olacak.
Sözleşme
süresi Ekonomi Bakanlığınca uzatılabilecek
Kanun,
işletme sözleşmelerinin yenilenmesi, değiştirilmesi ve süre uzatımını yeniden
düzenliyor.
Buna göre,
işletme sözleşmesinin sona ermesinden önce, işletici tarafından sözleşmede
belirtilen taahhütlerin yerine getirilmiş olması ve Ekonomi Bakanlığının
geleceğe yönelik yatırım taleplerinin kabul edilmesi halinde, mevcut
sözleşmelerdeki hükümler yeniden düzenlenerek sözleşme süresi uzatılabilecek.
Yurt dışında
kurulan bölgeler
Kanun, yurt
dışında bölgeler kurulmasını da yeniden düzenliyor.
Buna göre;
özel bölgeleri, dış ticaret merkezlerini ve lojistik merkezlerin yurt dışında
kurulacağı ülkeleri belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak. Bu bölgelerin,
Türkiye'de yerleşik bir şirket eliyle kurulmasına ve işletilmesine Bakanlar
Kurulunca izin verilecek.
Yurt dışında
kurulan bölgelere Türkiye'de yerleşik şirketlerce yapılacak yatırımlara yönelik
devlet yardımlarını belirlemeye de Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Vergi
istisnası
Hizmet
ihracatının geliştirilmesi amacıyla bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme,
ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme, test etme ve depolama hizmetlerine gelir
veya kurumlar vergisi istisnası sağlanacak. Bu hizmetlerde, fiziki olarak
Türkiye'de verilmekle birlikte, yararlanıcısının yurt dışında yerleşik olması
ve Türkiye'ye dönüşlerinin olmaması şartları aranacak.
Söz konusu
istisna, bir işletmenin bu yöndeki faaliyetlerinin bütünüyle yurt dışına
yönelik olması halinde yararlanılabilecek bir kazanç istisnası olduğundan, bu
faaliyet kapsamında ruhsat alacak firmaların yalnızca yurt dışına yönelik
olarak çalışması gerekecek.
Serbest
bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az yüzde 85'ini yurt dışına
ihraç eden mükelleflerin istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler
üzerinden asgari geçim indirimi uyguladıktan sonra hesaplanan gelir vergisi,
verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek
suretiyle terkin edilecek. Bu oranı yüzde 50'ye kadar indirmeye ve kanuni seviyesine
kadar yükseltmeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak.
Bakanlar
Kurulu bu yetkiyi; stratejik, büyük ölçekli veya öncelikli yatırımlar ile
konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar
verilen yatırımlara yönelik olarak, bölge, sektör ya da faaliyet alanı
itibarıyla farklılaştırarak veya kademelendirerek kullanabilecek. Yıllık satış
tutarı bu oranın altında kalan mükelleflerden zamanında tahsil edilmeyen
vergiler cezasız olarak, gecikme zammıyla birlikte tahsil edilecek.
Serbest
bölgeler 5 yıl süreyle geçici muafiyetten faydalandırılacak
Serbest
Bölgeler Kanunu ve buna ilişkin mevzuat çerçevesinde düzenleme yapma yetkisi,
Ekonomi Bakanlığında olacak.
Kanunla,
Serbest Bölge Kanunu'nda yer alan "Faaliyet ruhsatı alanlardan, imalatçı
kullanıcıların dışındaki kullanıcılar tarafından yurt dışından bölgeye
getirilen ve bölgeden Türkiye'ye çıkarılan malların, gelir payı ödenen serbest
bölgelerde kurucu ve işletici şirketlerin işletme sözleşmelerindeki gelir payı
kayıplarının karşılanması amacıyla yönetmelikte düzenleme yapılır" hükmü,
yürürlükten kaldırılacak.
Serbest
bölgeler, inşalarının sona erdiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren 5
yıl süreyle, geçici emlak vergisi muafiyetinden faydalandırılacak.
Türkiye
Tanıtım Grubu oluşturulacak
İhracatın
geliştirilmesi ve Türk malı algısının dünya pazarlarında güçlendirilmesi
amacıyla TİM nezdinde, Türkiye Tanıtım Grubu oluşturulacak.
Türkiye
Tanıtım Grubu'nun gelirleri, ihracat işlemleri üzerinden FOB bedelinin on binde
3'üne kadar Ekonomi Bakanlığınca belirlenen oranda kesilen katkı paylarından
oluşacak.
İhracatçı
birlikleri nezdinde faaliyet gösteren tanıtım gruplarının tasfiyesi, gelirleri
ile diğer hak ve kıymetlerinin Tanıtım Grubu'na devrine ilişkin usul ve esaslar
Ekonomi Bakanlığınca saptanacak.
Kaynak:
ulasimonline.com