Gürcistan’da
birçok alanda yatırım imkanı bulunduğunu bildiren Büyükelçi Koplatadze,
Gürcistan’ın AB ile yaptığı kotasız ticaret ve vizesiz dolaşım anlaşmalarından
sonra, son 1 yılda Türk şirketlerin yatırımlarının yüzde 80 arttığını söyledi.
Gürcistan’ın
Ankara Büyükelçisi Irakli Koplatadze, Gürcistan’ın AB ile yaptığı kotasız
ticaret ve vizesiz dolaşım anlaşmalarından sonra, son 1 yılda Türk şirketlerin
yatırımlarının yüzde 80 arttığını söylerken, ticaret hacminin de kısa dönemde
iki katına çıkmasını beklediğini kaydetti. Irakli Koplatadze, dünyada verginin
en düşük olduğu ülke Gürcistan’da bir çok alanda yatırım imkanı bulunduğunu
bildirdi. Ankara Sohbetleri’ne konuk olan Koplatadze, Ankara Temsilcimiz Ferit
B. Parlak’ın sorularını cevaplandırdı.
► İki ülke
arasındaki ekonomik ilişkilerdeki yükseliş gerçek potansiyeli yansıtıyor mu?
Yansıtmıyor. Ve
hedef kat kat daha yüksek ticaret. İki ülke arasındaki ticaret hacmi önceki
yıllara göre yüzde 1 artmış olmakla birlikte Türkiye, Gürcistan’ın 1 numaralı
iş ortağı konumunu sürdürüyor. Bu durum doğal olarak beklentileri daha da
yükseltiyor. Kaldı ki, bakanlıklar ve hükümetler arasında yapılan görüşmeler
önümüzdeki yıllarda potansiyelin daha da artacağını gösteriyor.
İki ülke
arasında 2008 yılından bu yana yürürlükte olan serbest ticaret anlaşması (STA),
ilişkileri beklenin üzerinde arttırınca ilgili bakanlıklar sözleşmenin
güncellenmesi, daha da kapsamlı hale getirilmesi konusunu gündeme getirdiler.
Özellikle tarım ürünleri ticaretinin arttırılması öngörülüyor.
► Tarım
sektörünün potansiyeli nedir?
Ülkemizde
ciddi bir tarımsal üretim söz konusu ve iki ülkenin de bu sektörde birbirine
satabileceği çok sayıda ürün bulunuyor. Ekonomi Bakanlığı ve Tarım Bakanlıkları
arasında STA’nın güncellenmesi, halen ticarete konu olmayan alanlara yönelik de
genişletilmesi düşünülüyor.
Bunların
dışında Serbest Ticaret Ortak Komitesi de her sene toplanarak durum
değerlendirmesi yapıyor. İki ülke arasındaki ticaret dengesi Türkiye lehine
yüksek oranlı seyretse de Türkiye’nin bizim ihracatımızın arttırılması için
yaptığı çalışmaları görmezden gelemeyiz. Aynı şekilde Türkiye’den Gürcistan’a
ihracatın artırılması için biz de her türlü şartı sağlamaya çalışıyoruz. Şu an
her iki tarafın daha aktif bir şekilde rol alması için gerekli potansiyel var.
Ben şuna inanıyorum ki; birkaç sene sonra, yine bir araya geldiğimizde çok daha
farklı rakamlar üzerinde konuşuyor olacağız.
► Belirli bir
hedefiniz var mı ticaret hacminde?
Bu konuda
iddialıyım, yani kısa dönemde mevcut rakamları 2 ile çarpabiliriz. Çok kısa
vadede söylüyorum üstelik uzun vadede daha da artacağını düşünüyorum. Ayrıca
her iki ülke arasında araç ve yaya geçişlerindeki artış bu hedeflerin
gerçekleşmesini otomatik olarak sağlayacak.
► AB ile
yaptığınız anlaşmalar konusunu açabilir miyiz?
Bunun net
istatistiğini söylemem çok mümkün değil çünkü, şu an hala yasal olmayan şekilde
çalışanların sayısı çok yüksek. AB ile uyum sözleşmesi yaptıktan sonra aynı
zamanda geniş kapsamlı ve çok renkli içerikli ticaret anlaşması da yaptık.
Buradaki sözleşmeler Gürcistan menşeli ürünlerin Avrupa Birliği ülkelerine
kotasız satışı iznini de vermektedir. Bu sözleşmede ayrıca birkaç ülkeye,
tolerans tanınarak ürününü Gürcistan’da üretmesi durumunda onların da kotasız
satış imkanından yararlanmasını sağlıyor.
Türkiye 1
numaralı ticaret partnerimiz olduğu için biz bu konuda Türkiye’yi tercih
ediyoruz. Yani Türkiye ürünlerinin Gürcistan’da üretilip Gürcü menşeli olduğu
sürece AB'ye kotasız satışını talep ettik. Avrupa Birliği ülkelerinin
yararlandığı tüm haklar Türkiye için de geçerli olacak. Gümrüksüzse gümrüksüz,
mal kotasızsa kotasız, getirilebilecek ürünlerin bir listesi var. Yani bu
ürünleri Gürcistan’da üreten bir Türk işadamı AB’ye sınırsız olarak satış
yapabilir. Biz Türkiye ve AB ile yaptığımız STA’ları ilişkilendirdik. Bunu
birleştirilmiş bir ağ gibi düşünün, biz Gürcistan üzerinden Türkiye’yi oraya
bağladık. Bu anlaşma yanı sıra, vergi oranlarının çok uygun olması, Türk iş adamları
için ülkemizi yatırım yönünden çok çekici bir hale getirdi.
► Somut
olarak faydalanmaya başlayan yatırımcı var mı?
Tabi ki. Bu
anlaşmadan sonra Türk iş adamlarının ve Türk yatırımcılarının Gürcistan’daki
yatırımları 2016’da önceki yıla göre yüzde 80 arttı. Yatırımlar 200 milyon
dolar civarına ulaşmış durumda. Bu da tüm Rüzgar ve güneş enerjisi için yeni
yönetmelik Güllük Liman Sahası özelleşiyor Çin menşeli pentaeritrite ton başına
270 $ vergi Türkiye Denizcilik İşletmeleri'ne bağlı Güllük Liman Sahası, 36 yıl
süreyle işletme hakkının verilmesi yöntemiyle özelleştirilecek. Başbakanlık
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın konuya ilişkin ihale ilanı, Resmi Gazete’de
yayımlandı. İhaleye katılmak isteyenlerin, 1.5 milyon liralık geçici teminat
bedeli yatırması gerekecek.
İhale ilanına
göre, Güllük Limanı’nda birden fazla teklif sahibinden kapalı zarf içerisinde
teklif almak ve görüşmeler yapmak suretiyle pazarlık usulüyle
gerçekleştirilecek. İhale komisyonunca gerekli görüldüğü takdirde ihale,
pazarlık görüşmesine devam edilen teklif sahiplerinin katılımıyla yapılacak
açık artırma suretiyle sonuçlandırılabilecek. İhaleye katılım için 1,5 milyon
lira geçici teminat verilmesi ve tekliflerin en geç 21 Temmuz 2017 saat
17.00’ye kadar Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na elden teslim edilmesi
gerekiyor. ANKARA- DÜNYA Gürcistan’da birçok alanda yatırım imkanı bulunduğunu
bildiren Büyükelçi Koplatadze, Gürcistan’ın AB ile yaptığı kotasız ticaret ve
vizesiz dolaşım anlaşmalarından sonra, son 1 yılda Türk şirketlerin yatırımlarının
yüzde 80 arttığını söyledi. Büyükelçi Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattı
jeopolitik resmi de değiştireceğini vurguladı. Dünyadan gelen sermayenin yüzde
15’ini oluşturuyor.
Ağırlıklı
olarak da enerji, inşaat ve altyapı çalışmaları var. Enerji sektöründe ise
çeşitli büyüklüklerde HES kurulumu yapıyor şirketler. Türk müteahhitler
doğrudan proje üstlendikleri gibi, devletten iş alan şirketlere de hizmet
veriyorlar. Turizm ve tekstil sektörlerinde de ciddi yatırımlar var.
Gürcistan’da üretim yapıp Avrupa’ya satan Türk şirketleri var. Gürcistan
dünyanın en az vergi alan ve bürokrasinin en az olduğu ülke. Dünya Bankası’nın
ticaretin en kolay yapıldığı ülke sıralamasında 8’inci sıradayız. Yatırımla
ilgili tüm izinler tek bir merkezden veriliyor, kimse kapı kapı dolaşmıyor.
Tekrar ediyorum, vergi ve harçlarda bölge değil dünyanın en avantajlı
ülkesiyiz.
► İşbirliği
için öne çıkan alanları da değerlendirebilir misiniz?
Gürcistan ile
Türkiye arasında iş adamlarının ciddi bir iş ortaklığı mevcut. Çok yakın zamanda
Türkiye- Gürcistan-Azerbaycan ticaret formu düzenlendi. Ayrıca, İstanbul’da
Gürcistan Ekonomi Bakanı ve Gürcistan iş adamları ve Türk iş adamlarının geniş
çaplı forumu daha yapıldı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’in de
katılımıyla ilk kez tarım alanında ticaret forumu gerçekleştirildi. Mayıs
ayında Karadeniz’e komşu ülkeler arasında, Karadeniz Ekonomik İşbirliği’nin
kuruluşunun 25’inci yıldönümü sebebiyle özel bir forum yapılacak. Kısacası iş
dünyası ve ülkeler arasındaki ilişkilerin seviyesinden oldukça memnunum.
Gelişmeler,
iki ülkenin sermayesinin birbirine güvendiğini ve gönül rahatlığıyla karşılıklı
yatırımların yapıldığını gösteriyor. İki ülke işbirliğini sağlayan bir de
görünmez kahramanlar var. Başbakanlar seviyesinde bir kurul var. Başka bir
ifade ile iki ülkenin Bakanlar Kurulu’nun ortak toplantısı gibi düşünün. Konsey
ilk toplantısını geçen sene darbe girişiminden sonra 19 Temmuz’da yaptı. Birçok
ülke ziyaretini iptal ederken, biz bizzat gerçekleştirdik ve bir çok alanda yeni
sözleşme imzaladık. Bu iki ülke arasındaki stratejik ortaklığın en üst
komisyonuydu.
► Karadeniz
ile ilgili somut proje var mı?
Karadeniz
sahilinde, büyük bir serbest ticaret bölgesi ve ortak sanayi bölgesi
düşünülüyor. En uygun yer olarak Poti civarında Batum’dan daha ileride bir
bölgenin olacağı öngörülüyor. STA yaptığımız Çin bu projeyle ilgileniyor. Yani
yeni İpekyol’unun bir eki gibi olacak.
Siyasi
ilişkilerin getirisi…
Vizesiz AB ve
yaptığı Serbest Ticaret Anlaşmaları Gürcistan’ı ticaret ve üretim tarafıyla da
avantajlı hale getirdi… Ayrıca Gürcistan, Azerbaycan’a yaptığımız ihracat
taşımalarında önemli bir transit geçiş ülkesi olarak rol oynuyor. Ve tabi ki,
ihracatçılarımızın Hazar Denizi’nden Orta Asya’ya açılımının anahtarını da
elinde bulunduruyor. Büyükelçis Irakli Koplatadze’nin, “Vizesiz Avrupa ve STA
ile Türk yatırımları yüzde 80 arttı.” “Ticaret hacmini iki yılda iki ile
çarparız.”, “Bakü-Tifl is-Kars demiryolu hattı jeopolitik resmi değiştirecek”
şeklindeki cümleleri Türkiye-Gürcistan ekonomik ve siyasi ilişkilerinin
bugününü ve kısa dönemde gerçekleşecekleri özetlemeye yetiyor.
Pekin'i
Londra ile birleştirecek proje
► Türkiye ve
Gürcistan’ın dahil olduğu büyük projeler var. Ne getirir bu projeler?
Evet,
birlikte önemli projeler gerçekleştiriyoruz. Bunların başında Bakü-Tiflis-Kars
demiryolu hattı geliyor. Bunun Pekin’i Londra ile birleştirecek bir hat
olacağını düşünüyoruz ve proje tamamlandığında, jeopolitik resmi değiştirecek.
Bu proje, Bakü-Tiflis- Erzurum-Kars hattı ve Bakü- Tiflis-Ceyhan petrol boru
hattı içinde büyük katkı sağlayacaktır. TANAP’ın da planlanandan daha erken
biteceğini düşünüyoruz. Azerbaycan’ı da dahil ederek, ülkelerimiz arasındaki
ilişki dünyadaki hiçbir komşu ülke arasında olmadığını söyleyebilirim.
Dünyada
verginin en düşük olduğu ülke
► Asgari
ücret yükseldi mi?
Şu anda
maaşlar oldukça düşük ve bu durum yabancı yatırımcılar için de önemli bir
avantaj olarak nitelendirilebilir. Devletin belirlemiş olduğu asgari ücret yok.
Yanısıra mevcut yatırımını büyüten girişimcilerin elde ettiği kârdan vergi
alınmıyor. Bu politikaları, petrol ve gaz gibi enerji kaynaklarımız olmadığı
için daha fazla yatırım çekmek amacıyla uyguluyoruz, vergi ve harçları
olabildiğince sıfırladık.
►Bütçe
dengesini nasıl sağlıyorsunuz?
Bizim
amacımız devletin bütçesine gelir elde etmek değil, işsizliği azaltmak ve
piyasaya para girişini sağlamak. Devletin ulaşamadığı alanda işsizliği
bitirmeyi amaçlıyoruz.
►Ülkenin
büyüme performansı nasıl?
Yılın ilk iki
ayında büyüme yüzde 5 düzeyinde. Hükümetimiz, bunu sürdürülebilirliğini
sağlamaya çalışıyor.
Kaynak: dunya.com