Turquality
programına başvurmak isteyen lojistik firmalarının başvuru öncesinde
kurumsallaşma açısından mevcut durumlarını değerlendirmeleri ve varsa
eksikliklerini tamamlamalarının önemli olduğuna dikkat çeken Prof.Dr. Gülçin
Büyüközkan, “Nitekim Turquality programına başvuru koşullarını sağlayan
lojistik firmalara destek programına başvurmadan önce yetkinlik seviyelerini
ölçmelerini tavsiye edebiliriz. http://www.turquality.com/on-degerlendirme-seti
adresinden ulaşılan anket çalışması ile Turquality programı için destek
kapsamına alınıp alınamayacağı hususunda firma kendisinin bir ön
değerlendirmesi yapabilecektir. Firma Ön Değerlendirme Seti’ni dolduran firma,
sonuçta en az 80 puanı alabiliyorsa Turquality programına başvuru için hazırdır
denilebilir” dedi.
1) Lojistik
sektörüne ne tür devlet destekleri veriliyor?
Lojistik
sektörüne verilen devlet desteklerini hibe ve kredi destekleri olarak iki gruba
ayırmak mümkün. Hibe olarak verilen devlet desteklerinde TUBITAK-TEYDEB,
Kalkınma Ajansları ve KOSGEB tarafından sağlanan araştırma ve geliştirmeye
yönelik destekler, Ekonomi Bakanlığı’nın Turquality, Marka Destek programları
ile KOSGEB tarafından sağlanan teşvik ve destekler ön plana çıkmaktadır.
2) Turquality
Destek Programı ne zaman başladı? Amacı nedir?
Turquality
Programı (www.turquality.com), Aralık
2004 tarihinde başlatılan dünyanın ilk ve tek marka gelişim programıdır. 2004
yılında pilot sektör olarak belirlenen “tekstil ve hazır giyim” sektörü ile
başlatılmış ve daha sonraki yıllarda değişik sektörler bu program kapsamına
alınmıştır. 2 Haziran 2015 yılında Resmi Gazete'de yayımlanan "Döviz
Kazandırıcı Hizmet Sektörleri Markalaşma Destekleri Hakkında Para-Kredi ve
Koordinasyon Kurulu Kararı" ile hizmet sektörlerinin de markalaşma
destekleri programı Turquality kapsamına alınmasının yolu açıldı. Nitekim
Haziran 2016 itibariyle Lojistik sektöründen firmalar da Turquality Programına
başvurmaya başladılar.
Türk
firmalarının katma değerli ürün ve hizmet ihracatının arttırılması ile
uluslararası rekabetçiliğinin artırılmasını ve aynı zamanda Türkiye’nin de
markalaşmasını amaçlayan Turquality Destek Programı’nın temel hedefleri
şunlardır:
• Marka
potansiyeli olan firmalara, küresel markalaşma yolunda finansal kaynak
sağlamak,
• Küresel
ölçekte markalar yaratabilmek için ihtiyaç duyulan strateji, operasyon ve
organizasyon gibi organizasyonel yapıları firmalarda geliştirmek için gerekli
destek mekanizmalarını oluşturmak. Bu yolla firmaların kurumsallaşmalarına da
destek olmak.
3) Turquality programına başvuru için bir ön
koşul var mıdır?
Önkoşul olarak,
Turquality programına başvuran firma markasının Türkiye’de tescilinin yapılmış
olması, yurtdışında da ibraz edeceği İş planında (Gelişim Yol Haritası / 5
Yıllık Stratejik Planlama) belirtilecek hedef pazarlarının en az birinde
markanın tescil edilmiş olması gerekmektedir. Ayrıca başvuru yapan firmanın
kurumsal bir altyapıya sahip olması beklenmektedir. Turquality programına
başvurmak isteyen lojistik firmalarının, başvuru öncesinde kurumsallaşma
açısından mevcut durumlarını değerlendirmeleri ve varsa eksikliklerini
tamamlamaları önemlidir. Nitekim Turquality programına başvuru koşullarını
sağlayan lojistik firmalara destek programına başvurmadan önce yetkinlik
seviyelerini ölçmelerini tavsiye edebiliriz.
http://www.turquality.com/on-degerlendirme-seti adresinden ulaşılan anket
çalışması ile Turquality programı için destek kapsamına alınıp alınamayacağı
hususunda firma kendisinin bir ön değerlendirmesi yapabilecektir. Firma Ön
Değerlendirme Seti’ni dolduran firma, sonuçta en az 80 puanı alabiliyorsa Turquality
programına başvuru için hazırdır denilebilir.
4) Lojistik
firmaları Turquality programına nasıl başvurabilir?
Yurtiçi ve
yurtdışı pazarlarda marka tesciline sahip olmak ön koşulunu sağlayan lojistik
firmalar, Turquality programına başvuru için sırasıyla;
• Firma Ön
Değerlendirme Setini (http://www.turquality.com/on-degerlendirme-seti)
doldurarak, sonucunda çıkan puan sayfasını kaydetmeleri, (ilgili sonuç sayfası
başvuruda firmadan talep edilmekte)
• Yeni
Kullanıcı talebinde (https://sistem.turquality.com.tr/turquality) bulunup
sisteme kayıt olmaları,
• Sistem
tarafından iletilecek şifre ile Turquality Otomasyon Sistemi’ne giriş yaparak
Başvuru Formunu doldurmaları,
• İstenen
belgeleri “Ekli Belgeler” alanına yükleyerek Sistem üzerinden başvurularını
iletmeleri,
• Sisteme
eklenen tüm belgelerin orijinalleri veya noter onaylı nüshalarını Turquality
Sekretaryası’na iletmeleri gerekmektedir.
Sisteme
Yüklenmesi ve Turquality Sekretaryası’na iletilmesi gerekli belgelere
(http://www.turquality.com/Media/Default/Pdfler/Basvuruicingereklibelgeler/EK4_Basvuru_Formu_ve_Belgeleri_(Sirketler).pdf)
adresinden ulaşmak mümkündür.
5) Turquality
programında değerlendirme süreci nasıl gerçekleşiyor?
Başvurusunda
eksik bulunmayan firmaların markalaşma potansiyellerinin değerlendirilmesi ve
seviyelerinin belirlenmesi için, Ekonomi Bakanlığı’nca görevlendirilen
Turquality programı, yönetim danışmanlığı tarafından değerlendirme çalışması
yürütülür. Ekonomi Bakanlığı tarafından belirlenmiş olan denetim bedeli ödendikten
sonra başvuru yapan firmaya Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş bir denetim
firması atanır. Atanan denetim firması tarafından başvuru yapılan firmadan
inceleme alanlarına ilişkin detaylı bilgi/belge talep edilir ve bu
bilgi/belgeler incelendikten sonra şirketin tesislerinde iki günlük bir yerinde
inceleme çalışması gerçekleştirilir. Yerinde inceleme çalışmasına Ekonomi
Bakanlığı yetkilileri veya Turquality Sekretaryası da katılım sağlayabilir.
İnceleme sonrasında hazırlanan rapor Ekonomi Bakanlığınca değerlendirilir ve
sonuç firmalara Otomasyon Sistemi üzerinden bildirilir. Değerlendirme
sonucunda; firmanın Turquality programı kapsamına alınma başvurusu
reddedilebilir; firmanın değerlendirmesi 100 üzerinden 50 ile 80 puan arasında
ise Marka Programı kapsamına ya da değerlendirme puanı 80 üzeri ise Turquality
Programı kapsamına alınır.
6) Turquality
programında değerlendirmeler hangi alanlarda yapılıyor?
Turquality
programına başvuru yapan firma, Stratejik Planlama ve Kurumsal Performans
Yönetimi, Marka Yönetimi, Marka Performansı, Tedarik Zinciri Yönetimi,
Pazarlama, Müşteri ve Ticaret Yönetimi, Ürün Tasarım/Araştırma ve Geliştirme,
Finansal Performans, İnsan Kaynakları Yönetimi, Kurumsal Yönetim ve Bilgi
Sistemleri Yönetimi alanlarında incelenmektedir. Firmanın her bölümde
gösterdiği performans, aynı alanda dünyadaki en iyi uygulamalarla kıyaslanmakta
ve dolayısıyla firmanın dünya ölçeğinde nerede durduğu tespit edilmektedir. Bu
çalışma sonucunda belirli bir noktanın üzerinde olduğu belirlenen firmalar
Turquality programı kapsamına alınmaktadır.
7) Turquality programı firmalara hangi
konularda ne miktarda destek sağlıyor?
Turquality
programı kapsamına alınan firmalar ürün/hizmet/marka tescili, belgelendirme,
istihdam, mağaza/tesis/ofis/depo kiralama, tanıtım/reklam/pazarlama ve
raporlama konularında, üst limit olmaksızın %50 destekten faydalanırken;
danışmanlıkta yıllık 600.000 $, mağaza/tesis/ofis/depo kurulum giderlerinde
200.000 $ üst limitleriyle %50 destekten faydalanıyorlar. Firmalar, Stratejik
Marka Gelişim Yol Haritası oluşturma sürecinde aldıkları danışmanlık
hizmetlerinde ise, destek döneminde 200.000 $ üst limitiyle %75 oranında destekleniyorlar.
8) Turquality
programı firmalara ne kadar süre destek veriyor?
Turquality
programı 5 + 5 Yıl olmak koşuluyla firmalara toplamda 10 yıl destek veriyor.
Firmalar önce 5 yıllık kapsama alınıyor ve 5 yıllık Stratejik Marka Gelişim Yol
Haritası ve Bütçe Planı sunmaları isteniyor. 5. Yılın sonunda Marka Gelişim Yol
Haritasındaki performanslarına göre ikinci 5 yıllık desteğe geçiliyor.
9) Turquality
programına alınan bir firmaya verilen destek iptal edilebilir mi?
Beş yıllık stratejik
iş planında verilen hedeflere ulaşılamamışsa (en az %80 başarı gerekiyor),
destek kapsamı bakanlıkça daraltılabilir veya destek iptal edilebilir. Destek
iptal edildikten sonra firma hiçbir devlet desteğinden faydalanamaz.
10) Turquality
programı kapsamında kaç marka destek almış durumda? Turquality programından
faydalanan lojistik firmaları var mı?
Haziran 2017 tarihi itibariyle toplamda 162
marka Turquality veya Marka Destek Programı’ndan faydalanmaktadır. Lojistik
Sektöründen iki firma 2017 yılında destek programına kabul edilmiş durumda.
Ekol Lojistik, Turquality; Barsan Global Lojistik firması ise Marka Destek
Programı’ndan faydalanmakta.
“Turquality
programına başvuru yapan firma, Stratejik Planlama ve Kurumsal Performans
Yönetimi, Marka Yönetimi, Marka Performansı, Tedarik Zinciri Yönetimi,
Pazarlama, Müşteri ve Ticaret Yönetimi, Ürün Tasarım/Araştırma ve Geliştirme,
Finansal Performans, İnsan Kaynakları Yönetimi, Kurumsal Yönetim ve Bilgi
Sistemleri Yönetimi alanlarında incelenmektedir. Firmanın her bölümde
gösterdiği performans, aynı alanda dünyadaki en iyi uygulamalarla kıyaslanmakta
ve dolayısıyla firmanın dünya ölçeğinde nerede durduğu tespit edilmektedir. Bu
çalışma sonucunda belirli bir noktanın üzerinde olduğu belirlenen firmalar
Turquality programı kapsamına alınmaktadır.”
Prof.Dr. Gülçin
Büyüközkan / Galatasaray Üniversitesi Öğretim Üyesi
Kaynak: lojistikhatti.com