İLAÇLARIN YÜZDE 30’U LOJİSTİK YÜZÜNDEN KULLANILAMIYOR

İlaçlar sağlıklı dağıtım bekliyor: Çare GDP Klavuzu

Türkiye ilaç pazarı son 5 yılda yıllık bazda yüzde 12 büyüdü. 80 milyona yakın bir nüfusa ve Avrupa’nın 6’ıncı en büyük ilaç pazarına sahip olan Türkiye 22,1 milyar liralık satış hacmine ulaşarak dünyanın en büyük 17’inci ilaç pazarı haline geldi 2020 yılında Türkiye’nin dünyanın 14’üncü en büyük ilaç pazarı olacağı öngörülüyor.

Görünen o ki ilaçlara olan ihtiyacımız daha da artacak. Tabi bu noktada ilaçların lojistiğine olan ihtiyacımız da artacak.

İlaçlar gıdalardan farklı olarak uygun koşullarda taşınıp taşınmadığını fark etmek çok mümkün değil. Bu amaçla tüm gelişmiş ülkelerde GDP (good distribution practice-iyi dağıtım uygulamaları) uygulanıyor. İlaçların geçtikleri her noktadan izlenmesi gerekiyor. Buna ilaçların şeceresinin çıkarılması da diyebiliriz. Sağlık Bakanlığı, bunun ilk adımı olarak 2010 yılında İlaç Takip ve İzleme Sistemi’ni kurarak ülke çapında faaliyete geçirdi. Bu ilaçların sağlıklı dolaşımı için önemli bir milat oldu. Ancak ilaçların sağlıklı bir şekilde son tüketiciye ulaşması için GDP’nin de uygulanması gerekiyor. GDP’nin uygulanmasıyla birlikte depolama, sıcaklık kontrolü, etiketleme ve taşıma alanında daha birçok standart gelecek. Halihazırda kamyon kasalarında ilaçlar mevsime göre bazen 60 derece bazen eksi 30 derece sıcaklıkta taşınıyor. Oysa ki ilaçların 15-25 derece sıcaklıkta ve belirli nem oranında taşınması zorunlu olması gerekiyor.

2 milyar kutu ilaç

Türkiye’de geçtiğimiz yıl 2 milyar kutu ilaç satışı gerçekleşti. Bu ilaç kutuları rakamına 25 binden fazla münferit eczaneden oluşan perakende pazarı da eklendiğinde ilaç tedarikinin büyüklüğü ve önemi bir kez daha ortayı çıkıyor. GDP Klavuzu, konusunda Sağlık Bakanlığı’nın uzunca süredir hazırlıkları bulunuyor. Bu konuda yakın zamanda standartların Türkiye’de uygulanmasını sağlayacak mevzuatın getirilmesi bekleniyor. Yeni standartların; en çok ilaçların üretim yerinden son tüketiciye olan kısmı için önemli olacak. İlaçlar, sıralanıp, frigorifik, uydudan takip edilen, ısı değerleri raporlanan araçlara yüklenip gidecekleri yere gönderilecekler. Türkiye’nin ısı kontrollü dağıtım araçları varolan ihtiyaçları karşılayacak düzeyde değil. Geçmişten bugüne kadar ilaç dağıtımında bulunan firmalarda dahi ısı kontrollü araçlar ihtiyacı karşılayacak düzeyde değil. GDP için pazarda yatırım yapmayı planlayan bunun için adımlar atın firmaların olduğu da belirtiliyor. PTT’nin de ilaç lojistiğine özel bir filo kurması gündemde. İlaç lojistiğinde GDP’nin en iyi şekilde uygulandığı kesim ise uluslararası kısmı. İlaç ve hammaddeler fabrikalara, depolara, depolardan fabrikalara kadar tüm standartlar çerçevesinde uygulanıyor. Özellikle ATP konusunda uzmanlaşmış lojistik firmaları Ekol, Erhanlar, Transbatur gibi firmalar ilaç lojistiğinde de firmalara iyi hizmet sunuyor.

Depodan sonraki süreç için hassasiyet gösterilmeli

Bozulabilir gıda ve ilaç lojistiğinde uzmanlaşan ve 70 adetlik frigorifik treyler filosuyla hizmet veren Transbatur, Türkiye-Avrupa-Türkiye arasında ATP standartlarına göre taşıma yapıyor. Transbatur Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Dilmen, filolarında hem ilaç taşıması için hem de bozulabilir gıdalar için ayrı treylerlere sahip olduklarını belirterek, şunları söyledi: “İlaç lojistiğinde kullanılan treylerler daha hassas ve bu treylerler ilaç taşıma sertifikalarına sahip . Türkiye’de ilaç lojistiğinde GDP Klavuzu uygulanıyor. İlaçlar fabrikadan depolara kadar bu standartlar içerisinde getiriliyor. Ancak depodan sonraki süreçte de soğuk zincirin kırılmaması için aynı hassasiyetin gösterilmesi gerekiyor”

Sürücü El kitabı hazırlandı

Firmalarında frigorifik araç kullanan araç sürücülerine özel olarak gerekli eğitimin verildiğini belirten Mehmet Dilmen, bu konuyla ilgili olarak özel bir el kitabı hazırladıklarını ve bunu her şoförün aracında bulundurmasını zorunlu hale getirdiklerini belirtti. Dilmen, Sürücü El Kitabı’nda yük güvenliğinden, gıda ve hijyene, GDP, ilaç lojistiğinde dikkat edilmesi hususlardan, güvenli sürüş ve park yerlerine, ADR’ye, sürücünün yükümlülükleri gibi bir sürücünün ihtiyaç duyulan pekçok bilginin elkitabında yer aldığını söyledi. Transbatur’da çalışan sürücülerin ATP, GDP Klavuzu, ADR standartlarını bilmeden işe başlamadığını dile getiren Dilmen, soğuk zincirin kırılmaması için eğitimli sürücünün önemine değindi. İlaç lojistiğinde hem taşıma hem de depolama hizmeti veren Erhanlar Nakliyat, Türkiye’nin bu alandaki önemli firmalarından. ATP, GDP ve ADR taşımalarında uzman olan firma frigorifik araçlarının yanı sıra +15 ile -25 derecede A tipi antreposu da bulunuyor.

Uluslararası rekabet ileriye götürüyor

Erhanlar Uluslararası Nakliyat Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Turan, ilaç lojistiğinde uluslararası alanda hizmet verdiklerini belirterek “Uluslararası alanda hizmet vermek, rekabet açısından zor ancak bu rekabet sizleri ileri götürüyor. Tüm taşımalarınız uluslararası standartlarda ve bütün rakipleriniz aynı altyapıları sunmak durumunda. Bu rekabet sizleri ileriye taşıyor. Sizi dinç tutuyor. Ancak yurtiçi taşımalarında henüz bu standartlardan bahsedemeyiz. Bu yüzden yurtiçine yönelik çok fazla yatırım yapamıyoruz.” şeklinde konuştu. Türkiye ve dünyanın önde gelen ilaç markalarına hizmet verdiklerini anlatan Turan, ürünlerin kapıdan kapıya takibinin yapıldığını, izlendiğini ve istenilen sıcak ve nem derecesinde taşındığına dikkat çekti. “Başka türlü ilaç markalarıyla çalışmak mümkün değil” diyen Turan, firma olarak soğuk zincir tedariğinde çok titiz davrandıklarını ve ‘zamanın ilerisinde mottosuyla’ hizmet verdiklerini vurguladı.

Soğuk zincirde en önemli olan niteliğin deneyim olduğunu vurgulayan Turan, “1983 yılından beri bu alanda uzmanlığımız var. Bu iş şoföründen, müşterisine kadar bir sorumluluk zinciri. Her bir zincir ne kadar güçlü ise o kadar zinciriniz kırılmaz.” dedi.

İlaçların yüzde 30’u lojistik yüzünden kullanılamıyor

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Parenteral İlaç Birliği (PDA) ve diğer endüstri tahminleri verilerine göre;

• Aşıların yüzde 25’i yanlış gönderim nedeniyle soğuk zincir kırılıyor.

• İlaç firmalarındaki imha nedenin yüzde 30’u lojistik süreçleri kaynaklıdır.

• Sıcaklığa duyarlı sağlık bakım ürünlerinin neredeyse yüzde 20’si, soğuk zincirin kırılması nedeniyle nakliye sırasında hasar görür.

• Taşınan malların yaklaşık yüzde 0,5’i sıcaklık kurallarına uyulmamasından dolayı hasar görüyor.

Kaynak: transmedya.com