E-Ticaret UTİKAD olarak son yıllarda üzerinde çok kafa yorduğumuz konulardan biriydi. Yönetim Kurulu Üyemiz Nil Tunaşar'ın başkanlığını yürüttüğü E-Ticaret Odak Grubumuz uzun süreli çalışmalarını “Türkiye'de E-Ticaret ve E-İhracat Gelişim Potansiyeli ve Lojistik Süreçler” raporuyla sektörle de paylaşmıştı. Bunun yanı sıra dünya genelinde e-ticaretin yaygınlaşması, müşterilerin artan beklentileri ve tüketicilerin ürün teslimatı konusundaki talepleri nedeniyle şirketlerin özellikle lojistik alanında kendilerini farklılaştırma ve rekabet avantajı elde etme çalışmalarına hep birlikte tanık oluyorduk.
Ancak son birkaç aydır tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını; yeni iş yapma biçimlerinin geliştirilmesi, temassız ve dijital uygulamaların yaygınlaştırılması gerektiğini daha net bir şekilde ortaya koydu. Bu nedenle lojistik ve taşımacılık süreçlerinde daha gelişmiş dijitalleşme ve otomasyon uygulamaları geliştiren kurumların birkaç adım öne çıkacak olması kaçınılmazdı. E-ticaretteki büyük artış nedeniyle oluşan yeni lojistik ihtiyaçlar dikkate alınarak yeniden yapılanmaya yönelik hazırlıklar yapılmalı ve ihtiyaca göre uzun vadeli stratejiler oluşturulmalıdır.
Lojistik şirketlerinin gelişen teknolojilere ve bilgi akışlarında yaşanan değişimlere hızlı bir şekilde ayak uydurmalarının sektördeki paylarını artıracağı göz ardı edilemez bir gerçek olduğundan, diğer tüm sektörler gibi müşteriye en iyi hizmeti sağlayabilmek için gelişen ve değişen teknolojiye uyum sağlamak için çalışmalarını sürdürmelidirler.
Salgın sonrasında şekillenecek küresel ticaret eğilimleri lojistik sektörünün hangi ülke ve bölgelerde, ne yönde büyüyeceğini belirleyecek. Taşımacılık faaliyetlerini daha sürdürülebilir yöntemlerle gerçekleştirebilen, değişimlere uyum gösteren ve iş yapma biçimlerini değiştirebilen firmalar faaliyetlerini büyüyerek sürdürebilecek. Sektörün hizmet verdiği üretim ve sanayi sektörleri, salgından sonra tedarik zincirlerindeki mevcut aksaklıklarını, stok yönetimlerini ve genel olarak da tedarikçilerle iş ilişkilerini yeniden değerlendirme imkanı bulacaklar. Tedarik zinciri eğilimlerinin değişiklik göstermesi ile birlikte depolama ve lojistik hizmetlere yönelik talepte de artış olacağı öngörülüyor. Süreç boyunca yaşanan aksaklıklar göz önüne alınarak, artan talep artışına paralel seviyede stok bulundurma ihtiyacı gündeme gelecek ve bu da depolamaya olan talebi beraberinde getirecektir. Bu noktada lojistik sektörü de hizmet verdiği tedarik zinciri yöneten şirketlerin bu değişimlerini takip etmeli ve bu süreçlerdeki kendi görev ve sorumluluklarını, iş planlarını, risk ve kriz senaryolarını yeniden oluşturmalıdır.
Tek bir taşıma modu ağırlıklı lojistik akışlar yerine farklı güzergahlar ve çoklu taşıma modlarının birlikte kullanıldığı seçenekler oluşturulmalı ve bunların alt ve üstyapıları hazırlanmalıdır. Lojistik sektörü şirketleri risk analizlerini ve kriz yönetim planlarını yaparken şu anda bir nebze geri planda kalmış olsa da iklim krizinin neden olabileceği doğal afet senaryolarını da göz önüne alarak farklı lojistik kanallarını oluşturmaya başlamalıdır.
Tüm bu gelecek odaklı tespitlerin yanı sıra salgın boyunca değişen alışveriş alışkanlıklarına da şahit olduk. E-ticaretin insan sağlığı açısından ne kadar yararlı olabileceğini de deneyimlemiş olduk. Günlük ihtiyaçlarımızı bile internetten yaptığımız alışverişlerle sağladık. Bu noktada iki ayı aşkın bir süredir; bu hizmetin devamlılığını sağlayan kurye, kargo elemanları ile lojistik sektörü emekçilerine bir kere daha teşekkür etmek isterim. Tedarik zincirinin kopmasının nelere yol açabileceği konusunda uzun konuşmalar yaptığımız bu süreçte lojistik çalışanlarının sağlık çalışanlarının ardından salgının atlatılmasında büyük rol oynadıklarını da gördük. Salgını yendiğimiz günler elbette gelecek ve umarız ki sektörümüzün önemi o zaman da unutulmayacak. Sağlıklı günlerde buluşmak dileğiyle, sağlıkla kalın.
Emre ELDENER
UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı
UTA Mayıs Sayısı