TBMM Adalet Alt Komisyonu, "Çek Yasası'nda" değişiklik öngören tasarıda değişikliklere gitti. Yapılan düzenlemeyle; mükerrir hapis cezası kaldırıldı. Vekil adına çek düzenlenemeyecek. Mevcut yasada çek bedeli kadar ceza öngörülürken hazırlanan tasarıda çekin kısmi karşılığı ve bankanın sorumlu olduğu miktar düşüldükten sonra, karşılıksız kalan kısım kadar ceza ödenecek.
Karşılıksız çek bedelini faiziyle ödeyen kişiler hakkındaki soruşturma, dava ve mahkumiyet kararlarının ortadan kalkması ile ticari hayatta karşılaşılan sorunların çözümü amacıyla bu yılsonuna kadar çeklerin, üzerindeki yazılı tarihten önce bozdurulamayacağını öngören Çek Kanunu Tasarısı, TBMM Adalet Alt Komisyonu'nda yeniden ele alındı.
Ticaret hayatını önemli ölçüde etkileyecek tasarıyla; bankalar, önce çek hesabı açtırmak isteyenin yasaklı olup olmadığını kontrol edecek, ayrıca kişinin ekonomik ve sosyal durumunun belirlenmesinde gerekli basiret ve özeni gösterecek. Alt komisyonda; mükerrir hapis cezası kaldırıldı. Vekil adına çek düzenlenemeyecek. Mevcut yasada çek bedeli kadar ceza öngörülürken hazırlanan tasarıda çekin kısmi karşılığı ve bankanın sorumlu olduğu miktar düşüldükten sonra, karşılıksız kalan kısım kadar ceza ödenecek.
"Karşılıksızdır" işlemi, muhatap bankanın hamile kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın dışında, çek bedelinin karşılanamayan kısmıyla sınırlı olarak yapılacak. Banka, karşılıksız çıkan her bir çek yaprağı ile ilgili olarak ödemekle yükümlü olduğu miktarı, ancak ibraz eden hamile talep ettiği takdirde ödeyecek. Buna göre, banka, hamile, talep ettiği takdirde süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için; karşılığının hiç bulunmaması halinde, çek bedeli 475 lira veya üzerinde ise 475 lira, bu tutarın altındaysa çek bedelini ödeyecek. Karşılığının kısmen bulunması halindeyse banka, çek bedeli 475 lira veya altındaysa, çek bedelini aşmamak koşuluyla kısmi karşılığı 475 liraya tamamlayacak bir miktarı; çek bedelinin 475 liradan fazla olması halinde çek bedelini aşmamak koşuluyla, kısmi karşılığa ilave olarak 475 lira ödemekle yükümlü olacak.
Karşılıksız çek bedeli, faiziyle tamamen ödenmiş olması halinde etkin pişmanlıktan yararlanılabilecek. Buna göre, karşılıksız çek bedelini düzenleme tarihine göre kanuni ibraz tarihinden itibaren işleyecek faizle tamamen ödeyen kişi hakkında, "soruşturma aşamasında Cumhuriyet Savcısı tarafından kovuşturmaya yer olmadığına, kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından davanın düşmesine, mahkumiyet hükmünün kesinleşmesinden sonra hükmün bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına" karar verilecek. Bu durum şikayetten vazgeçme halinde de uygulanacak.
Diğer taraftan; karşılıksız çek davaları asliye mahkemeleri yerine sulh ceza mahkemelerinde görülecek. Yargıtay'daki davalar Yargıtay lehe kanun hükümlerinin uygulanması bakımından kendisi bakacak.
Kaynak: Referans Gazetesi