2050 yılında Türkiye’deki konteyner talebinin 41 milyon TEU’yu, toplam tonajın ise 1,3 milyar tonu geçeceğinin öngörüldüğünü belirten TÜRKLİM Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Erdemir, liman kapasitesinin 2-2,5 kat arttırabilmesi için hem mevcut limanlarda kapasite artışlarına hem de yeni mega limanlara ihtiyaç olduğunu söyledi.
Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Erdemir, Covid-19 pandemisi ile denizyolu taşımalarının oranının diğer taşıma modlarına kıyasla küresel ölçekte arttığını söyledi. Erdemir, Türkiye’de ise artan dış ticarete konu taşımalara ilave olarak konteyner ağırlıklı olarak artan transit taşımaların dış ticaretin sürdürülebilirliği ve rekabet edebilme gücü açısından limanları, en kritik ve en stratejik lojistik merkezler haline getirdiğine dikkat çekti.
Elleçleme Miktarı Yüzde 194 Arttı
1988-2021 yılları arasında yüzde 194 oranında olağanüstü bir büyüme ile yük elleçleme miktarının toplamda 179 milyon tondan 526 milyon tona yükseldiğini ifade eden Erdemir, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sadece son 11 yıla (2010-2021) baktığımızda bu büyüme oranı yüzde 51 olarak gerçekleşirken, bu dönem içinde küresel ölçekte gerçekleşen ortalama yıllık artış oranı yüzde 2,3 iken, Türkiye’de ise bu oran yüzde 3,8 seviyesinde olmuştur. Son 11 yıldaki (2010-2021) karşılaştırmayı konteyner açısından yaparsak; konteynerde küresel ölçekte yüzde 37,9 olan artış oranı Türkiye’de yüzde 70,4 oranında gerçekleşirken, bu dönem içindeki ortalama yıllık artış oranı ise küresel ölçekte gerçekleşen yüzde 3,8’e karşın Türkiye’de yüzde 6,6 oranında olmuştur. Görüldüğü gibi ülke limanlarımız dünya limanlarının ortalamasının oldukça üzerinde büyümektedir ve büyümeye de devam edecektir. Bu büyüme rakamları Covid-19 pandemisi sonraki dönemde de kesintisiz olarak sürmüştür. Limanlarımızda 2022 yılının ilk dört ayı (Ocak-Nisan) istatistikleri 2021 yılının aynı dönemi ile karşılaştırıldığında; toplam yükte yüzde 6,58 oranında artış ve 11,1 milyon tonluk tonaj farkıyla toplamda 180,5 milyon ton yük elleçlenmiştir. Konteyner yükünde ise ilk dört (Ocak-Nisan) ayda %4,1 oranında bir artış gerçekleşmiş ve toplamda 168 bin TEU fark ile 4,3 milyon TEU’ya ulaşılmıştır.
‘Limancılık Kamusal Bir Hizmettir’
Aydın Erdemir, TÜRKLİM olarak Türkiye’nin dış ticaretinde yapı taşlarından birisi olan limanların önündeki engelleri kaldırmak ve yeni yatırımlarla büyümesinin önünü açmak için yoğun bir mesai harcadıklarını aktardı. Erdemir, "Limanların gelecekte yaşayabilecekleri darboğazlarının bugünden çözülmesi, liman yatırımlarının, gelişmelerinin ve büyümelerinin önündeki engellerin bugünden kaldırılması, limanların hızlı, etkin ve verimli çalışmalarının sağlanması, limanların üzerlerindeki ekonomik yüklerin mümkün olduğunca ortadan kaldırılması dış ticaret başta olmak üzere sonuçta ülke ekonomisinin büyümesine, ülkenin kalkınmasına ve gelir artışına fayda sağlayacaktır. Ayrıca liman altyapıları gelişmiş olan ülkelerin küresel rekabet gücü artarken ülkelerin yatırım cazibesi de limanların gelişmişliğiyle doğrudan ilişkilidir. Genel olarak hizmeti verenin kim olduğuna bakılmaksızın sektörü değerlendirdiğimizde; limancılık hizmeti temel niteliği ile ‘Kamusal’ bir hizmettir. Limancılık faaliyetinden asıl faydayı sağlayan ülkenin temel ekonomik ve sosyal dinamikleridir. Bu nedenle limanların sorunlarının bugünden çözülmesi kamunun öncelikli hedefi ve stratejisi olmalıdır" dedi.
Hedef Oyun Kurucu Olmak
TÜRKLİM’in 2007 yılında yayınladığı Türkiye Limancılık Sektör Raporu-2007 içinde yer alan "Vizyon 2023" raporunun her yönüyle tutarlı sonuçlar verdiğini, 15 yıl öncesinden sektörün geleceğini öngörülebildiğini ve raporun üstlendiği misyonu başarı ile tamamladığını ifade eden Erdemir, bu rapordaki öngörülerin tutarlılığının Mayıs 2022 ayında yayınladık Türkiye Limancılık Sektör Raporu-2022 içindeki "Vizyon 2050" raporunun en önemli dayanağı olduğunu söyledi. Erdemir, rapor kapsamında TÜRKLİM limanlarının 2050 yılı vizyonunun "Dünya ticaretinde, etkin, verimli, esnek, çevreci, iş güvenliği ve sağlığına duyarlı, etik çalışma kurallarına uyan, uluslararası rekabet gücüne sahip, bölgesinde oyun kurucu limanlar" olarak belirlendiğini vurguladı.
‘Yatırım Yapılmazsa Yara Alırız’
Erdemir, rapora ilişkin şunları aktardı: "Vizyon 2050 çalışması kapsamında gerçekleştirilen talep tahminleri ile 2050 yılındaki hacimleri tahmin edilmiş ve 2050 yılında Türkiye’deki konteyner talebinin 41 milyon TEU’yu, toplam tonajın ise 1,3 milyar tonu geçeceği öngörülmüştür. Bu sonuçlar önümüzdeki yıllarda birçok yük türünde sadece ekipman yatırımı ile kapasite artışının sağlanamayacağını göstermektedir. Türkiye’nin 2050 yılına kadar mevcut liman kapasitesini 2-2,5 kat arttırabilmesi için hem mevcut limanlarımızın kapasite artışlarına ve hem de ülke olarak yeni mega limanlarına ihtiyacımız vardır.
Ülkemizin hızlı büyüyen dış ticareti limanlarımızda elleçlenen yük miktarlarını da olağanüstü şekilde artırmaktadır. Bu yük artışına karşın limanlarımızın zamanında yatırımlarla büyüyememesi gelecekte ciddi darboğazlar yaratabilecektir. Bugün birçok gelişmiş ülke limanlarında yaşanan darboğazlar beraberinde milyarlarca dolarlık kayıplara neden olacağı gibi ülkemizin gelişmesinin ve büyümesinin de önüne engel olacak, Türkiye küresel rekabette büyük yaralar alabilecektir. Bunun örnekleri yakın zamanda Amerika’da ve Avrupa’da yaşanmıştır. Bu nedenle limanlarımızın gelişimi evrensel sürdürülebilirlik standartları çerçevesinde bir sürekliliğe sahip olmalıdır. TÜRKLİM tüm bu nedenlerle limancılık sektöründeki gelişimin ve değişimin takipçisi olarak görevini en iyi şekilde yerine getirmeye devam edecektir."
Erdemir, rapora ilişkin şunları aktardı: "Vizyon 2050 çalışması kapsamında gerçekleştirilen talep tahminleri ile 2050 yılındaki hacimleri tahmin edilmiş ve 2050 yılında Türkiye’deki konteyner talebinin 41 milyon TEU’yu, toplam tonajın ise 1,3 milyar tonu geçeceği öngörülmüştür. Bu sonuçlar önümüzdeki yıllarda birçok yük türünde sadece ekipman yatırımı ile kapasite artışının sağlanamayacağını göstermektedir. Türkiye’nin 2050 yılına kadar mevcut liman kapasitesini 2-2,5 kat arttırabilmesi için hem mevcut limanlarımızın kapasite artışlarına ve hem de ülke olarak yeni mega limanlarına ihtiyacımız vardır.
Ülkemizin hızlı büyüyen dış ticareti limanlarımızda elleçlenen yük miktarlarını da olağanüstü şekilde artırmaktadır. Bu yük artışına karşın limanlarımızın zamanında yatırımlarla büyüyememesi gelecekte ciddi darboğazlar yaratabilecektir. Bugün birçok gelişmiş ülke limanlarında yaşanan darboğazlar beraberinde milyarlarca dolarlık kayıplara neden olacağı gibi ülkemizin gelişmesinin ve büyümesinin de önüne engel olacak, Türkiye küresel rekabette büyük yaralar alabilecektir. Bunun örnekleri yakın zamanda Amerika’da ve Avrupa’da yaşanmıştır. Bu nedenle limanlarımızın gelişimi evrensel sürdürülebilirlik standartları çerçevesinde bir sürekliliğe sahip olmalıdır. TÜRKLİM tüm bu nedenlerle limancılık sektöründeki gelişimin ve değişimin takipçisi olarak görevini en iyi şekilde yerine getirmeye devam edecektir."