ANKARA - İşe başlatmama tazminatlarından gelir vergisi kesilmeyecek.
Maliye Bakanlığının 16 Haziran 2009 tarihli ve 5904 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun bazı maddelerinde yapılan değişikliklere açıklık getiren Gelir Vergisi Genel Tebliği, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.
İşe başlatmama tazminatlarının vergilendirilmesinde istisna uygulaması
Tebliğe göre, 16 Haziran 2009 tarihli ve 5904 sayılı Kanunun 1. maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 25. maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan, "ve işsizlik sebepleriyle verilen tazminat" ibaresi" ve işsizlik sebepleriyle (işe başlatmama tazminatı dahil) verilen tazminat" şeklinde değiştirildi. Böylece gelir vergisi kesilmeyen tazminatlara işe başlatmama tazminatı da dahil edildi.
Kanunun 4. maddesi ile Gelir Vergisi Kanununa şu geçici madde eklendi:
"Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlerle ilgili olarak 22 Mayıs 2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 21. maddesi uyarınca işverenlerce işçiye ödenen işe başlatmama tazminatları, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz. Anılan dönemlere ilişkin işe başlatmama tazminatı gelir vergisi tevkifatına tabi tutulan mükelleflerin; tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları ve dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri şartıyla 213 sayılı Vergi Usul Kanununun düzeltmeye ilişkin hükümleri uyarınca tahsil edilen gelir vergisinin ret ve iade işlemleri yapılır.
Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esası belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir."
Söz konusu hükümler, Kanunun yayımı tarihi olan 3 Temmuz 2009 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi.
İstisnanın kapsamı
Gelir Vergisi Kanununda yapılan ibare değişikliğiyle 22 Mayıs 2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun ilgili maddesi uyarınca işverenlerce işçilere ödenen işe başlatmama tazminatları, yapılan düzenlemenin yürürlüğe girdiği 3 Temmuz 2009 tarihinden itibaren damga vergisi hariç gelir vergisinden istisna edildi.
İstisna kapsamındaki tutar, iş sözleşmesi feshinin geçersizliğine karar veren mahkeme veya özel hakemin kararında belirlediği işçinin işe başlatılmaması nedeniyle ödenecek tazminat miktarı ile sınırlı olacak.
Yasa değişikliği öncesi uygulama ve yapılacak işlemler
Tebliğe göre, 5904 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici madde hükmüyle, 3 Temmuz 2009 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak işverenlerce işçilere ödenen işe başlatmama tazminatlarının, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaması; anılan dönemlere ilişkin söz konusu tazminatı gelir vergisi tevkifatına tabi tutulan mükelleflerin ise tarha yetkili vergi dairelerine başvurmaları, dava açmamaları veya açılmış davalardan vazgeçmeleri şartıyla Vergi Usul Kanununun düzeltmeye ilişkin hükümleri uyarınca tahsil edilen gelir vergisinin red ve iade işlemlerinin yapılması gerekiyor.
Buna göre, yasa değişikliğinin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlerle ilgili olarak; "Kesilen gelir vergisini dava konusu yapmayan mükelleflerin, kesilen gelir vergisiyle ilgili 5904 sayılı Kanunun yayım tarihi itibarıyla mahkemelerde ihtilafı devam eden mükelleflerin, davalarından feragat etmeleri ve buna ilişkin ilgili mahkemeden feragat ettiklerini gösterir şerhli dilekçe örneğini veya bu belge temin edilemediği takdirde mahkemenin feragat nedeniyle davanın reddine dair vereceği karar örneğini tarha yetkili vergi dairesine ibraz etmeleri kaydıyla, kesilen gelir vergisi nedeniyle dava açan ve aleyhine kesinleşmiş yargı kararı bulunan mükelleflerin, tarha yetkili vergi dairesine dilekçeyle başvurmaları halinde" tahsil edilen gelir vergisinin Vergi Usul Kanununun düzeltmeye ilişkin hükümleri de dikkate alınarak ret ve iade işlemleri yapılacak.
Yapılacak iade işlemi sırasında, Gelir Vergisi Kanununun ilgili maddesine göre işe başlatmama tazminatı tutarlarıyla ilgili vergi indirimi uygulamasından faydalananların indirim tutarlarının mahsup edilmesi ve mükelleflerin dilekçe ile birlikte çalıştıkları işverenlerinden alacakları söz konusu dönemlere ait vergi tevkifatı tutarlarına ilişkin bilgileri içeren bir belgeyi de vermeleri zorunlu tutulacak.
Asgari geçim indirimi ile diğer indirim ve istisnaların birlikte uygulanması
Bu arada, tebliğde, 16 Haziran 2009 tarihli ve 5904 sayılı Kanunun 2. maddesiyle Gelir Vergisi Kanununun 32. maddesine "Ücretlerin vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra, varsa teşvik amaçlı diğer indirim ve istisnalar dikkate alınır" hükmünün eklendiği, bu hükmün 1 Ocak 2009 tarihinden geçerli olduğu hatırlatıldı.
Yapılan düzenleme uyarınca, gelir vergisi stopajı teşviki öngörülen yerlerde ücretli olarak çalışan işçilerin ücret gelirleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinden, öncelikle 265 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde hesaplanan asgari geçim indirimi mahsubu yapılacağı, bu mahsup uygulandıktan sonraki tutarın ilgili kanunlarda yer alan teşvik amaçlı indirim ve istisna uygulamasında dikkate alınacağı belirtildi.
Kaynak: Dünya Gazetesi