Küresel ekonomik krizin çelik talebini dibe vurdurması nedeniyle arz-talep makasının açılması ve uluslararası alandaki tepkiler, Çin Halk Cumhuriyeti'nin üç yıl süreyle çelik üreticilerinin kapasite artırımını yasaklamasına neden oldu. Kararın, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en kötü günlerini geçiren dünya çelik pazarına nefes aldıracağı belirtilirken, Türk çelik sektöründe de nispi bir rahatlama yaşaması bekleniyor.
Ham çelik üretiminde dünya birincisi olan Çin, 2009 Haziran ayına kadar çıkarılan üretim rakamlarına göre, toplam üretimde yüzde 48,5'luk paya sahip. Çin'in haziran ayına kadar yaptığı üretim 266 milyon 583 bin tona kadar ulaştı. Dünyanın en büyük 10 üreticisi, 2008 yılına nazaran üretim musluğunu yüksek oranlarda kısarken, Çin 2008'e göre üretimini azaltmak bir yana yüzde 1,2 oranında artırdı. Toplam çelik üretiminin geçen seneye göre yüzde 21,3 azalarak 549 milyon 262 bin tona düştüğü göz önüne alan Çin hükümeti genişleme taleplerini yasakladı. Sanayi ve Enformasyon Bakanlığı'ndan (MIIT) yapılan açıklamada, demir-çelik üreticilerinin genişleme taleplerinin 3 yıl süreyle onaylanmayacağı bildirildi. Sanayi ve Enformasyon Bakanı Li Yizhong, uluslararası ajanslara yaptığı açıklamada, çelik sanayii kapasite fazlasının endüstriyel sektörler içinde en belirgini olduğunu söyledi. Çelik üreticilerine kapasite artırımlarını durdurma çağrısı yapan Li, aksi takdirde çelik sanayiinin çıkmaza gireceği uyarısında bulundu.
Türk çelik üreticileri
karardan memnun oldu
Türkiye Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Veysel Yayan, Çin'in kararının Türkiye çelik ihracatını ve pazar payını artıracağına dikkat çekti. Dünya çelik tüketiminde yaşanan daralmanın kapasiteyi olağanüstü artırdığını hatırlatan Yayan, "Çin Halk Cumhuriyeti'nin çelik üretiminde kapasite artırımını devam ettirmesi hem Çin'in iç pazarını hem de dünya genelinin pazarını olumsuz etkileyecekti. Dolayısıyla Çin, sadece kendisi için değil, uluslararası reaksiyonları da engellemek amacıyla böyle bir karar aldı" dedi. Avrupa Komisyonu'nun daha önce Çin Halk Cumhuriyeti'nin filmaşin ithalatına yüzde 25 damping uygulama kararını anımsatan Yayan, özellikle Latin Amerika Çelik Üreticileri Derneği'nin, Çin'in çelik ihracatıyla ilgili pek çok soruşturma talep ettiğinin altını çizdi. "Çin'in bütün bunları göz önünde bulundurarak böyle bir karar aldığını düşünüyoruz. Bu karar diğer taraftan da günden güne açılan arz-talep makasının kapanmasına olanak sağlayacak" diyen Yayan, bu durumdan Türk çelik sektörünün de fayda sağlayacağını vurguladı.
2. Dünya Savaşı'ndan
bu yana en büyük düşüş
Dünya çelik üretimi küresel ekonomik krizle birlikte son 60 yılın en kötü günlerini yaşıyor. Bu yıl talebin geçen yıla göre yüzde 14,9 düşerek 1 milyar 19 milyon ton olması bekleniyor. Bu oran, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en büyük düşüşü gösteriyor. Çin'deyse bu yıl 660 milyon ton çelik üretim kapasitesi bulunuyor. Buna karşılık, 470 milyon ton talep bekleniyor. Öte yandan üyeleri, dünya çelik üretiminin yüzde 85'ini gerçekleştiren Dünya Çelik Birliği'nin yayımladığı rapora göre, talebin 2009 yılının sonlarında dengeleneceği, bunun 2010'da iyileşme sağlayacağı belirtiliyor.
|
ÇİN DÜNYA SIRALAMASINDA
BİRİNCİLİĞİ KORUYOR (bin ton) |
|
Sıra |
Ülke |
2009* |
2008 |
Değişim (%) |
|
1. |
Çin Halk Cumhuriyeti |
266.583 |
263.341 |
1,2 |
|
2. |
Japonya |
36.693 |
61.895 |
-40,7 |
|
3. |
Hindistan |
27.555 |
27.197 |
1,3 |
|
4. |
Rusya |
26.761 |
38.366 |
-30,2 |
|
5. |
ABD |
24.541 |
50.948 |
-51,8 |
|
6. |
G.Kore |
22.845 |
27.610 |
-17,3 |
|
7. |
Almanya |
13.786 |
24.414 |
-43,5 |
|
8. |
Ukrayna |
13.615 |
22.264 |
-38,8 |
|
9. |
TÜRKİYE |
11.768 |
14.225 |
-17,3 |
|
10. |
Brezilya |
10.565 |
17.450 |
-39,5 |
|
* Ocak-Haziran dönemi dünya ham çelik üretimi rakamlarıdır. |
|
Kaynak: Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği |
Kaynak: Referans Gazetesi