Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, Ulaştırma Bakanlığınca Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü Tesisleri'nde düzenlenen iftar yemeğinde yaptığı konuşmasında "Türkiye'de demiryolu bağlantısız liman kalmayacak" dedi.
Ulaştırma Bakanı Yıldırım iftar yemeğinin ardından katılımcıların sorularını yanıtladı.
Bakan Yıldırım kendisine yöneltilen bir soru üzerine, "Körfez Köprüsü'nün bilindiği gibi geçtiğimiz Nisan ayında yap-işlet-devret modeliyle ihalesi yapıldı. Doğrusu biz bunun demiryolu bağlantısı olması gerektiğini düşündük. Ve şartnamemizde de bunu zikrettik. Ancak bu teklif hazırlama sürecinde firmalardan bu konularda olumsuz görüşler geldi. Körfez köprüsü dünyada 2. açıklığı en büyük köprü olarak 2. sırada yer alıyor. Köprü 3 bin metre açıklıkta. Demiryolu ilavesinin teknik zorlukları oldu. Aynı zamanda eğer demiryolu ilave edilecek ise bunun hiçbir surette yap-işlet-devret modeliyle fizibıl çıkmadığı yönünde görüşler geldi. Biz bundan zorunlu olarak vazgeçtik." dedi.
Olabildiğince güneye çekmeye gayret ediyoruz
Yıldırım, "Türkiye’de ulaşım koridorlarının Türkiye’nin topografyasına baktığımızda vadilerin doğudan batıya oluştuğu dolayısıyla ulaşım koridorlarının da doğu batı arasında geliştiğini görüyoruz. Halbuki Türkiye’nin iki denizinin kuzeyle güneyin mutlaka birbiriyle buluşturulması lazım. Kuzey-Güney koridorlarını geliştiremezsek bizim deniz taşımacığını geliştirme şansımızda fevkalade sınırlıdır. Eğer sahil boyunca yol yaparsanız deniz taşımacılığının karayolu taşımacılığı ile rekabet etme şansı asla mümkün değildir. Çünkü hızlar farklı. Artık devir hız devri. Büyük parseller taşıyabilirsiniz ama yine de aradaki hız farkından dolayı karayolu daha esnek, daha cazip olan bir yol haline gelir. Bunun yegane tedbiri sahile dik inen koridorların oluşturulması lazım. Karayollarında ki politikamızda bundan böyle kuzey-güney koridorlarını Türkiye’yi batıdan doğu istikametinde en az 5 koridor olacak şekilde açmak. Böylece Ortadoğu’yla Karadeniz’in kuzeyindeki ülkeleri, limanları birleştirmek kuzey-güney koridorlarının ülkemizi merkezi haline getirmek. Bir nebze doğu-batı koridorunda Türkiye geçiş ülkesi. Bunu artık herkes kabul etti. Ama kuzey-güney koridorlarında yeterince rekabetçi değiliz. Bunun çalışmasını yapıyoruz." dedi.
Denizciliğin en önemli sorununun denizde kullanılan yakıtın çok pahalı olmasıydı diyen Yıldırım, "Yakıt bugünkü değerinin iki katı idi. Geldiğimizde yaptığımız ilk iş yakıttan ÖTV’yi kaldırdık. Şimdi arada istasyonlarda, trenlerde, otobüslerde, kamyonlarda, taksilerde hepsinde kullanılan mazotun bedeli denizde neredeyse yüzde 35-40’ı kadar. En önemli teşvik buydu. Bunun kısa vade sonuçlarını Marmara Havzası’nda gördük."
Bakan Yıldırım, "Bir çok sosyal içerikli proje yapıyoruz ama orada bir madde koyduk. Ulaşımı sadece denizyoluyla yapılacak yerler, Adalar. Bunlara da evrensel hizmet desteği veriyoruz. Mesela Bozcada, Gökçeada’ya şu anda çalışan gemiler bizden destek alıyor. Taşıdığı yolcu başına. Oraya gemi lazımsa bizde bu gemiyle evrensel hizmet fonundan ödeyerek karşılıyoruz. Böylece aldık bir gemi. Son bir senedir Gökçeada’da Bozcaada’da muazzam bir yerleşim olmaya başladı. Bu iyi midir kötü müdür? O da ayrı mesele. Şimdi dolayısıyla biz denizciliğin gelişmesi anlamında yapılması gereken bütün tedbirleri aldık. Bundan sonra iş artık müteşebbislerin. Denizcilerimiz şu anda kabotaj taşımacılığı yaparlarsa ister yük, ister yolcu mutlaka para kazanırlar. Neden yapmadılar? Çünkü denizcilik 2003-2008 arasında çok gelişti. İhtiyaç duymadılar. Bu tarafa bakacak zamanları olmadı çünkü iyi para kazandılar. Denizciliğimizin hem mevzuat altyapısı hem de fiziki altyapısı şuanda hazırdır. Hiçbir engel yoktur. En son bu yatların Türk bayrağı çekmesiyle ilgili düzenlemeyi de yaptık. Kimsenin denizlikte bir mazereti kalmadı. Denizcilikte hakikaten çok şey yapıldı." dedi.
Karayollarının mevcut otoyolların uzun süreli işletme hakkının devrinin gündemde olduğunu belirten Yıldırım, "Bu uzun vadeli bir hedef değil. Bir kaç yıldır gündemde olan bir şey. Bazı yasal düzenlemeler gerekiyor. Onlarda meclis gündeminde olduktan sonra yapılacak. Yeni projelerde ağırlıklı olarak yap-işlet-devret yöntemiyle gerçekleştirileceği için zaten bir yandan da özel yollar olacak. Körfez geçişi böyle, boğaz tüp tünel geçişi böyle. Daha gündeme gelecek projeler var. Onlar da böyle olacak. Bunlar büyük finansman gerektiren projeler. İzmit Körfezi, İzmir Körfezi, Mersin, İskenderun Körfezi buralara da yani deniz trafiğinin yoğun olduğu yerlere de VTS yapıyoruz. Bunun Yunanistan’la bir kriz oluşturması söz konusu olmaz. Neden olmaz. Zaten şu anda gerek AIS gerekse LIRIT çerçevesinde böyle kesişen kapsama alanlarımız var. Bunlar bizim Yunanistan’la aramızdaki geleneksel itilaflara ilave bir şey getirmiyor. Aksine Ege Denizi’ndeki geleneksel itilaflarımız devam eder. Aksine bu itilafların daha kontrollü olarak sürmesine de yardımcı olur. Bilgiler daha güncel, gerçek zamanlı olacağı için burada anlaşmazlıklarında minimize edilmesini sağlayacak diye düşünüyorum." diyerek konuşmasını tamamladı.
Tarkan BİRİCİK - Merve KORKMAZ - Deniz Haber Ajansı