TOBB Başkanı Sayın Hisarcıklıoğlu "Bankaların ellerinde 51 milyar TL. likidite var. İnşallah bu bizim büyümemizin motoru olur" demiş.
TOBB Başkanı ekonomiyi yakından izleyen gözleyen bir işadamıdır. Söylediklerine önem vermek gerekir. Ancak acaba bankaların ekonomiye 55 milyar TL.enjekte etmeleri ile ekonomi canlanabilir,üretim artabilir mi?
Büyüme neden durdu? Üretim yok. Üretim neden durdu? Talep yok. Talep yok iken üretici banka kredisini kullanarak nasıl yatırım yapar, nasıl üretim yapar?
Bir zamanlar talep canlı iken üretimi artıramamanın, büyümeyi hızlandıramamanın nedeni önce döviz kıtlığı idi, sonra kredi sorunu idi.
Döviz bulmak zordu. Döviz kolay bulunur olduğunda pahalı idi. Kredi bulmak zordu. Kredi pahalı idi.
Günümüzde dövizden bol bir şey yok. Döviz fiyatı ucuz. Döviz faizi düşük. İsteyen istediği kadar içeriden veya dışarıdan döviz ile borçlanabiliyor.
Banka kredilerine gelince… İş çevreleri bankalardan şikayetçi. Nedeni bankaların ihtiyaç sahiplerine kredi vermemesi.
Tablonun öte yanında bankalar ağlıyor. Kredi talebi yok. Bazı bankalar mevduat faizinin altında faiz ile kredi veriyor.
Bu karmaşanın ardında ne var? Şu var: Kriz nedeniyle zor durumda olan firmalar kredi arayışında. Bankalar bu firmalara kredi veremiyor. Riskten çekiniyor. Bankalar risk taşımayan firmalara kredi vermek istiyor. Onlar ise almıyor.
Ekonominin bugünkü durumunda sanayi sektöründe kullanılmayan kapasite var. Talep eski çizgisine gelmediği için üretici üretim yapamıyor. Mevcut kapasite kullanılamaz iken girişimci yeni yatırım için kredi talep edemez. Üretimi artan bir sanayici kredi sorunu ile karşılaşamaz.
Bu tabloyu iyi değerlendirmeliyiz. Kredi sorunu olanlar, bankalardan yakınanlar kriz nedeniyle sorunlu duruma düşen firmalardır. Bankalar bunlara risk korkusu ile kredi vermiyor. Bunlar dışındaki sanayi kuruluşları ise talep daralması sonucu üretimleri azaldığı için bankalardan kredi kullanmıyor. Bütün bunların sonunda bankalarda krediye dönüşemeyen imkanlar büyüyor.
Üretimi, büyümeyi harekete geçirecek olan taleptir. (1) Talep dar. Merkez bankası enflasyon korkusu ile Maliye bütçe açığı korkusu ile talebi canlandıracak politikalar uygulayamıyor. (2) Mevcut talebi ucuz dövizli ithalat besliyor. Bunun sonucu üretim artamıyor.
Büyümenin motoru bankalardaki 51 milyar TL kredi olamaz. Büyümenin motoru gerçekçi döviz kuru olur. Gerçekçi döviz kuru ucuz ithalatı önler,ihracatı destekler.Üretim artar. Sonunda ekonomi büyür.
Kaynak: Dünya