Büyük madencilik şirketlerinin rekor düzeyde kâr edeceği ve emtia fiyatlarında yükselişin 2011′de üçüncü yıla gireceği beklentisinin egemen olduğu bu dönemde hammadde taşıyan nakliyat gemilerinde 2002 yılından beri en düşük navlunların görüleceği belirtiliyor.
Sekiz fon yöneticisi ve analistle yapılan Bloomberg anketine göre, “capesize” tipi nakliyat gemilerinin kira bedelinin bu yıl yüzde 34 düşerek günlük ortalama 22 bin dolara gerilemesi bekleniyor. Capesize’lar, 100-200 bin (dw) ton arasında taşıma kapasitesi olan ve genellikle kömür, demir gibi hammadde nakliyatında kullanılan gemiler.
Navlun fiyatı en son 22 bin dolara düştüğünde, çelik ve enerji üretiminde kullanılan madenlerin en büyük küresel tüketicisi konumundaki Çin ekonomisi, bugünkünden yüzde 75 daha küçük, Standard & Poor’s gösterge emtia endeksi GSCI yüzde 67 daha düşüktü.
Dünyanın en büyük gemi aracılık şirketi Clarkson Plc., demir cevheri ve kömürde deniz ticaretinin ilk kez bu yıl 2 milyar tonu geçeceğini, ama söz konusu yüzde 7′lik artışın gemi arzındaki fazlılığı absorba etmeye yetmeyeceğini tahmin ediyor.
Capesize filosu yüzde 18 büyüyecek
Bloomberg’in araştırmasına göre bu yıl tersanelerden yaklaşık 200 “capesize” tipi gemi denize indirilecek ve bu kategoride küresel filo yüzde 18 büyüyecek. Geçen yılın son üç ayında navlun ortalaması 34.913 dolar oldu. Böylece navlunda önceki üç aylık döneme göre yüzde 33′ten fazla artış oldu. Ancak bir yandan Çin, Japonya, Filipinler ve Güney Kore tersanelerinden denize indirilen gemi sayısı artarken, diğer yandan, 50′den fazla rotadaki değerleri yayınlayan Londra merkezli Baltık Endeksi’nin verilerine göre tarifeler geçen hafta yüzde 36 düşerek 12.897 dolara kadar geriledi.
Round Table of International Shipping Associations’a göre küresel ticaretin yüzde 90′ı deniz yoluyla yapılıyor. Bununla birlikte navlundaki düşüş, dünya ekonomisinde küçülmeden değil, gemi arzındaki artıştan kaynaklandığı vurgulanıyor.
Kaynak: Dünya