HT Ekonomi'nin ele geçirdiği İhracatın Strateji Belgesi, 2023'te 500 milyar dolarlık ihracat hedefine giden yolun vergi indirimi ve teşviklerden geçtiğini ortaya koydu
Başta elektronik olmak üzere birçok alanda vergi indiriminin yer aldığı Strateji Belgesin’de, 500 milyar dolarlık ihracata ulaşmak için 6 milyon yeni istihdam öngörülüyor.
60 YENİ DÜZENLEME GELECEK
İhracat Strateji Belgesi taslağında 24 sektöre yönelik toplam 60 düzenleme getirilmesi öngörülüyor. Bunlar arasında sektörel bazda ÖTV indirimleri dikkat çekiyor.
Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin Dış Ticaret Müsteşarlığı ile koordineli biçimde yaklaşık 1.5 yıldır hazırlıklarını sürdürdüğü 2023 Türkiye İhracat Stratejisi’nin detayları belli oldu. Bilindiği gibi strateji çerçevesinde 2023’te toplam 500 milyar dolarlık ihracat hedefi konulmuş ve o yıl ihracatçı 24 sektörden hangisinin ne kadar ihracat yapacağı açıklanmıştı.
HT Ekonomi, çalışmaları hâlâ devam eden stratejinin yılbaşından önce Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda (EKK) ele alınan 356 sayfalık sununumu ele geçirdi. Sunuma göre 24 sektöre ihracatlarını artırmaları için temelde toplam 60 düzenleme getirilecek. Strateji oluşturulurken dünyadaki genel ekonomik trendin 2023’e kadar şöyle olacağı öngörüldü: “Dünya ticaret artış oranı, geçmiş dönem ortalamasının altında kalacak. Gelişmekte olan ülkelerin payı artacak. Emtia fiyatları ile dolar geçmiş 10 yılda olduğu gibi hızla artmayacak, istikrarlı ve gerçekçi bir baza oturacak. Piyasalara aşırı serbestlik yerine kurallar ve gözetim hâkim olacak. Finansman olanakları bol ve ucuz değil kısıtlı olacak.”
LOJİSTİK VE KALİFİYE İŞGÜCÜ TEMİNİ
Strateji çerçevesinde kamunun bütün ihracatçı sektörlere yönelik olarak lojistik imkânları geliştirmesi ve kalifiye işgücünün yetişmesi için imkânları seferber etmesi öngörülüyor. Bununla birlikte 24 sektör için tedbirlerin bazılarına ayrı ayrı bakıldığında yapısal düzenlemelerin yanı sıra vergi yüklerinin azaltılması da amaçlanıyor. Elektrik elektronik sektöründe küçük ev aletleri ile yarı mamullerden ÖTV’nin kaldırılması ile A ve üstü tip klimalarda ÖTV ve KDV indirimi öngörülüyor. Yine sektörün uzun yıllardır Türkiye’de üretimi için destek istediği LCD-LED panelleri ile parçalarının üretiminin destekleneceği belirtiliyor. Demir ve demir dışı metaller sektörlerinde hammadde ithalinde KKDF’nin kalkmasının yanı sıra getirildiğinde otomotiv sektörü için ciddi tartışma olan ilk dolumdan ÖTV alınmasının istisna kapsamına alınacağı sunumda yazıyor. Mücevherat sektöründe kıymetli taşlara ve madencilikte ihraç ürünü üretiminde kullanılan akaryakıta ÖTV’nin kaldırılması ayrıca stratejide yer alıyor. Stratejide AB’nin üçüncü ülkelerle imzaladığı serbest ticaret anlaşmalarında Türkiye’nin taraf olamamasını müzakere konusu yapacağı da yer alıyor.
Türkiye bu konuyu yaklaşık 2 yıldır gündeme getiriyor. Strateji 2023’te bugün Türkiye’nin ihracatında fazla bir ağırlık gösteremediği 8 sektörün toplam15milyar dolarlık hacme ulaşması hedefleniyor. Uzayhavacılık, savunma sanayi, bilgi ve iletişimteknolojileri, tıbbi hassas optik aletler, hastane ekipmanları, yenilenebilir enerji, çevre teknolojileri vemalzeme teknolojiler 2023’te Türkiye’nin kayda değer ihracat yaptığı sektörleri arasında girecek.
İstihdamda en çok gemiciler sıçrama yapacak
Dış ticaret stratejisinde konunun istihdam boyutu da detaylı olarak ileriye dönük planlanmış durumda. Yüzde 70’lik ortalama artışla 2009’da yaklaşık 6 milyon olan 24 ihracatçı sektördeki istihdamının 2018’de 8.6 milyon kişiye, 2023’te ise 10 milyon 256 bine çıkarılması planlanıyor. Sektörel olarak bakıldığında ise istihdam açısından en büyük sıçramayı “Gemi ve Suda Yüzen Taşıtlar” olar ifade edilen armatörlük, tersanecilik faaliyetleri yapacak. Bu sektörün istihdamı 2023’te 2009’a göre 63 binden 337 bine fırlayarak yüzde 435 artış gösterecek. Halı sektörü yüzde 261, otomotiv sektörü ise yüzde 300 artışla istihdam açısından dikkat çeken sektörler olacak. Çiçek, sebze ve meyve ihracatını ifade eden bitkisel ürünler sektörü ise 2023’te 2.3 milyon kişi istihdam ederek sayısal olarak liderliği elinde bulundurmaya devam edecek.
DÜNYADAN PAY HEDEFİ % 1.58
İstihdamdaki artış hedefleri Türkiye’nin dünya ticaretinden alacağı payın yükseleceği hesabı üzerine de oturtulmuş. Yani 2009 yılında dünya ticareti 12 trilyon dolarken bundan yüzde 0.8 pay alan alan Türkiye, 2023’te ticaret 34 trilyon dolara yükseldiğinde payını yüzde 1.58’e çıkaracak. Ana ticaret alanları olarak bakıldığında ise sanayinin payı 2023’te yüzde 0.5 artışla yüzde 87 olurken, tarımın payı düşerek yüzde 10.2’ye gerileyecek. Madencilik ise yüzde 2.5’ten yüzde 2.8’e çıkacak.
THY ve GSM’cilere ihracatçı olma yolu açılıyor
THY ve GSM operatörü şirketleri geçtiğimiz yıl ihracatçı kabul edilme isteklerini gündeme getirmişti. Hatta THY’nin ikram hizmetleri iştiraki THY Do&Co’nun başvuru girişimi olmuştu. Strateji ile bunun önü açılıyor. EKK’ya yapılan sunuma göre bilgi ve iletişim, lojistik, finansal hizmetler, turizm, müteahhitlik, ulaştırma, eğitim-sağlık ile bireysel hizmetler sektörleri ihracatçı 24 sektöre eklenecek. Ayrıca Savunma Sanayi İhracatçıları Birliği kurulacak. Strateji Madencilik Bakanlığı kurulmasını da öngörüyor. Stratejiye göre Türkiye 2023’te de dış ticaret açığı verecek. 500 milyar dolarlık ihracata karşılık, 650 milyar 625 milyar dolarlık ithalat yapılacak. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 80’e yükselecek
İhracatta 1 milyar doları geçen firma 50’ye çıkacak
İhracat stratejisi içerisinde yer alan hedef projeksiyonlar arasında 1 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştiren firma sayısı 2010 itibarıyla 11 iken, bunun 2023 yılında 50’ye çıkarılması da bulunuyor. Yeni ihracatçı firma sayısı ise 2010’da 50 bin iken 2023’te 70 bine çıkacak. 25 milyar doların üzerinde ihracat yapan şehir sayısı ise bugün 1’iken 3’e yükselecek. Bugün 25 milyar doların üzerinde ihracat yapılan ülke yokken, 2023’te 4 ülkenin bu sınırı aşması hedefleniyor. Bir diğer hedef ise KOBİ’ler konusunda konulmuş. KOBİ- ’lerin 2010 yılında yüzde 33.5 olan toplam ihracat içerisindeki payı yüzde 40’a çıkacak.
Kaynak: SEÇKİN ÜREY- GAZETE HABERTURK- HT EKONOMİ