Kümelenme veya popüler adıyla clustering" Michael Proter’in 1990 yılında ortaya koyduğu, üretim ve hizmet sektörlerinin kendi bölgelerinde birleştirilmesi kavramıdır. Temelinde Alfred Marshal’ın 1890 yılında yazdığı; ekonomilerde ihtisaslaşmış aktivitelerin yerel düzeyde birleştirilmesi, destekleyici faaliyetlerin ortaya çıkartılması, farklı sektörlerde ihtisaslaşarak iş birliği yaratılması, ölçeklerin birleşerek büyütülmesi ve ölçek ekonomisine ulaşılması yatmaktadır.
Kümelenmenin temelinde ekonomik çıkar yatmaktadır ki, bu kümeleşen kurumları bir arada tutan bağlayıcı unsurdur. Tedarikçi ilişkilerinin birleştirilmesi, ortak teknoloji kullanımı, girdi çıktı dengelenmesi, ortak dağıtım kanallarının kullanımı, ortak işgücü ve ekipman kullanımı, yeni teknolojilere kolay ulaşım kümelenmenin çıktılarıdır.
Kurumlar kendi kendilerine kümelenemezler. Kümelenmeyi başlatan, koordine eden, geliştiren ve çıktıları ölçen bir kurum olması gerekmektedir. Bu kurumlar da ülkemizde, sektör liderleri, danışmanlar, danışman kuruluşlar, üniversiteler, yerel yönetimler, ticaret ve sanayi odaları ve yeni yapısıyla kalkınma ajanslarıdır. Her yerel noktada, her sektörde kümelenme çalışması yapılması olası değildir. Kümelenmenin başlatılması yerel düzeyde potansiyel olan sektörlerin belirlenmesi, çeşitli anketlerle, görüşmelerle, ölçümlerle, analizlerle kümelenmeye uygun sektörlerin seçimi ile sağlanmaktadır.
Sonuç bir rapora dayandırılmalıdır. Samsun bölgesinde de Samsun İl Özel İdaresi Başkanlığında, OKA Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı desteği ile bir kümelenme çalışması yapılmıştır. "Samsun Ekonomisine Yön Veren Sektörlerin Rekabet Analizi "adı verilen bu çalışma neticelenmiş ve çok güzel bir rapor üretilmiştir.
Bu çalışmada Samsun bölgesinde Balıkçılık ve Su ürünleri, Medikal Cihazlar, Sağlık Hizmetleri ilin gelişmiş ve kümelenme çalışması ile geliştirilerek rekabet avantajı yaratılabilecek sektörleri olarak belirlenmiştir. Lojistik sektörü de incelenen sektörler içine alınmış,ancak kümelenme çalışmaları yapacak kadar gelişmediği ortaya çıkmıştır. Bu şaşırtıcı bir olgu değildir. Lojistiğin henüz İstanbul’dan Anadolu’ya yayılmasının başlamadığı, yerel oyuncuların kendi kendilerine güçlü bir sektör yaratamadıkları Samsun Lojistik Master Planında da ortaya konmuş ve lojistiğin bölgede gelişmesi için kısa ve uzun dönemde yapılacak çalışmalar master planda belirtilmiş, çalışmaları başlamıştır. Lojistik sektöründeki en önemli kümelenme çalışması bölgede kurulacak olan Lojistik Köy olacaktır. Bu projenin
kısa zamanda başlatılması ve sonlandırılması ile lojistik sadece bu bölgede kümelenme yoluyla gelişecek bir sektör olmayıp; seçilen üç sektöre de kümelenme çalışmalarında destek olacak duruma gelecektir.
Çalışmada emeği geçen yöneticiler olarak; Samsun İl Özel İdaresi Genel Sekreteri Sayın Arslan Karanfil’i ve Arge Başkanı Sayın Eyüp Elmas’ı, Proje ekibini oluşturan Sayın Dr. Sema Arıman’ı, Sayın Ahmet Üstünel’i, Sayın Arife Yılmaz’ı, Sayın Arda Mutlu’yu, Sayın Barış Cihan Başer’i ve her noktasında desteklerini gördüğüm Sayın Aslı Moral’i kutluyorum. Raporun imzalı kopyası için teşekkür ediyorum. Birçok bölgemize örnek olacak bir çalışma gerçekleştirdiler. Devamının da aynı heyecanla sürdürüleceğine ve bölgenin lojistik konusunda gelişeceğine, lojistiğin bu sektörleri besleyeceğine olan inancımı yineliyorum.
Kaynak: Dünya