1/10
T.C
BASBAKANLIK
Gümrük Müstesarlıgı Gümrükler Genel Müdürlügü
Sayı : B.02.1.GÜM.0.06.09.00.10.06.01 24/2/2011
Konu : Kabahatler Kanunu / Para Cezaları
GENELGE (2011/11)
Bilindigi üzere 1/6/2005 tarihinde yürürlüge giren 30/3/2005 tarih ve 5326 sayılı Kabahatler
Kanunu'nun 6/12/2006 tarih ve 5560 sayılı Kanunla degisik 3 üncü maddesi; “Bu Kanunun;
a) İdari yaptırım kararlarına karsı kanun yoluna iliskin hükümleri, diger kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde,
b) Diger genel hükümleri, idari para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren bütün fiiller hakkında uygulanır.” hükmüne amirdir.
Bu hüküm geregince, idari para cezaları hakkında 5326 sayılı Kanunun genel hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
12/5/2007 tarih ve 26520 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 442 seri no.lu Tahsilat Genel Tebligi’nde de; 5326 sayılı Kanun kapsamına giren idari para cezaları hakkında yapılacak islemler ve diger hususlarda açıklamalara yer verilmistir.
Bu çerçevede, 27/10/1999 tarih ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun Onbirinci Kısmının “Vergi Kaybına Neden Olan İslemlere Uygulanacak Cezalar” baslıklı İkinci Bölümünde ve “Usulsüzlüklere İliskin Cezalar” baslıklı Üçüncü Bölümünde yer alan para cezalarının verilmesi, idari yaptırım kararlarının içerigi, uygulanması, tebligi, yasal basvuru süreleri ve basvuru yolları, kesinlesmesi, tahsili, zamanasımı ve idari para cezalarının Genel Bütçeye gelir kaydedilmesi hususlarında, 1/6/2005 tarihinden itibaren, 5326 sayılı Kanunun genel hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
Diger taraftan 4458 sayılı Kanunda, 18/6/2009 tarih ve 5911 sayılı Kanun ile yapılan degisiklikler de dikkate alınarak gümrük idarelerinde uygulama birligi saglanması bakımından asagıdaki hususların açıklanmasına gerek duyulmustur.
1. İdari Yaptırım Kavramı ve Para Cezaları
5326 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde kabahat; “kanunun, karsılıgında idari yaptırım uygulanmasını öngördügü haksızlık” olarak tanımlanmıs, 16 ncı maddesinde ise idari yaptırımların idari para cezası ve idari tedbirlerden ibaret oldugu ifade edilmistir. 16 ncı maddenin ikinci fıkrasında ise idari tedbirler; mülkiyetin kamuya geçirilmesi ve ilgili kanunlarda yer alan diger tedbirler olarak belirtilmistir.
Bu hususlar birlikte degerlendirildiginde karsılıgında idari para cezası öngörülen fiiller, kabahat olarak degerlendirilecek ve para cezaları hakkında anılan Kanunun 3 üncü maddesine istinaden 5326 sayılı Kanun hükümleri uygulanacaktır.
2. Ceza Kararını Verme Yetkisi
5326 sayılı Kanunun 22 nci maddesinde, kabahat dolayısıyla idari yaptırım kararını vermeye ilgili Kanunda açıkça gösterilen idari kurul, makam veya kamu görevlilerinin yetkili oldugu, ilgili Kanunda açık hüküm bulunmayan hallerde ise idari yaptırım kararını vermeye ilgili kamu kurum ve kurulusunun en üst amirinin yetkili oldugu belirtilmistir.
4458 sayılı Kanunun “İtirazlar” baslıklı 242 nci maddesi “1.Yükümlüler kendilerine teblig edilen gümrük vergileri, cezalar ve idari kararlara karsı teblig tarihinden itibaren onbes gün
içinde bir üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebilir.
2. İdareye intikal eden itirazlar otuz gün içinde karara baglanarak ilgili kisiye teblig edilir.”
232 nci maddesinin ikinci fıkrası; “Bu Kanun uyarınca idari yaptırım kararları gümrük idarelerinin amirleri veya yardımcıları tarafından verilir.”
Hükümlerini amirdir.
Yukarıda belirtilen açıklamalar çerçevesinde ceza kararlarının gümrük idare amirleri veya yardımcıları tarafından karara baglanması gerekmektedir.
3. Ceza Kararlarında Bulunması Gereken Hususlar
5326 sayılı Kanunun 25 inci maddesinde; idari yaptırımkararına iliskin düzenlenen tutanakta
(Ceza Kararında) bulunması gereken unsurlar ifade edilmektedir. 5326 sayılı Kanunun 25 inci maddesi ve 12/5/2007 tarih ve 26520 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 442 seri no.lu Tahsilat Genel Tebligi uyarınca idari yaptırım kararında;
a) Hakkında idari yaptırım kararı verilen kisinin kimlik ve adresinin,
b) Hakkında idari yaptırım kararı verilen kisinin T.C. kimlik numarası/vergi kimlik
numarasının,
c) İdari yaptırım kararı verilmesini gerektiren kabahat fiilinin,
d) Bu fiilin islendigini ispata yarayacak bütün delillerin,
e) Karar tarihi ve kararı veren kamu görevlilerinin kimliginin,
f) Kabahati olusturan fiilin islendigi yer ve zamanın,
g) İdari para cezasının ödeme süresinin ve ödeme yerinin,
h) İdari yaptırımkararına karsı kanun yolu, mercii ve süresinin,
ı) İndirimli ödeme hakkının,
i) Taksitlendirme talep etme hakkının,
j) Ödeme yapılmaması halinde uygulanacak müeyyidelerin,
k) Teblig tarihinin,
bulunması gerekmektedir.
İdari yaptırım kararlarına; kararın ilgilisine huzurda teblig edilmesi veya teblig edilmis sayılması halinde kararın verildigi esnada, 11/2/1959 tarih ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre teblig edilmesi halinde de idarede kalan nüshalara tebligatı müteakip teblig tarihi yazılacaktır.
İdari yaptırım kararının idarede kalan nüshalarında, 5326 sayılı Kanun hükümlerine göre kararın kesinlesme tarihi de belirtilecektir.
4. Ceza Kararlarının Tebligi
442 seri no.lu Tahsilat Genel Tebligi'nde tebligatın 5326 sayılı Kanunun 26 ncı maddesindeki
hükümlere göre yapılacagı belirtilmistir. Buna göre idari yaptırım kararı, 7201 sayılı Kanun hükümlerine göre ilgili kisiye teblig edilecek ve tebligat metninde 4458 sayılı Kanunun 242 nci maddesi uyarınca bu karara karsı basvurulabilecek kanun yolu, mercii ve süresi açık bir sekilde belirtilecektir.
Diger taraftan ceza kararlarının ekte (Ek-1) bir örnegi yer alan karar taslagına uygun olarak
üç nüsha seklinde düzenlenmesine devam edilecek ve kararın bir nüshası bir yazı ile ilgilisine teblig edilecektir.
İdari yaptırım kararının ilgili gerçek kisinin huzurunda verilmesi halinde bu husus kararda açıkça belirtilecektir. Ayrıca, bu karara karsı basvurabilecegi kanun yolu, mercii ve süresine iliskin olarak bilgilendirildikten sonra kisinin karar tutanagını imzalaması istenilecek imzadan kaçınılması halinde bu durum kararda açıkça belirtilerek karar tutanagının bir örnegi kisiye verilecektir.
Tüzel kisi hakkında verilen idari yaptırım kararları her halde ilgili tüzel kisiye teblig edilecektir.
5. Ceza Kararlarına Karsı Kanun Yolları
5326 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve 4458 sayılı Kanunun 242 nci maddesinin dördüncü fıkrası geregince itirazın reddine iliskin kararlara karsı islemin yapıldıgı yerdeki idari yargı mercilerine basvurulması mümkündür. Dava açma süresi ise 6/1/1982 tarih ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu hükümlerine tabi olmaktadır.
6. Zamanasımı Hükümleri
5326 sayılı Kanunun Sorusturma Zamanasımı baslıklı 20 nci maddesinde; zamanasımı süresinin, kabahate iliskin tanımdaki fiilin islenmesiyle veya neticesinin gerçeklesmesiyle islemeye baslayacagı, kabahati olusturan fiilin aynı zamanda suç olusturması halinde suça iliskin dava zamanasımı hükümlerinin uygulanacagı, nispi para cezalarında zamanasımının 8 yıl, maktu para cezalarında zaman asımının;
a) Yüzbin Türk Lirası veya daha fazla idarî para cezasını gerektiren kabahatlerde bes yıl,
b) Ellibin Türk Lirası veya daha fazla idarî para cezasını gerektiren kabahatlerde dört yıl,
c) Ellibin Türk Lirasından az idarî para cezasını gerektiren kabahatlerde üç yıl,
oldugu,
Yerine Getirme Zamanasımı baslıklı 21 inci maddesinde de; zamanasımı süresinin, kararın kesinlesmesi tarihinden itibaren islemeye baslayacagı, kanun hükmü geregi olarak idari yaptırımın yerine getirilmesine baslanamaması veya yerine getirilememesi halinde zamanasımının islemeyecegi,
Belirtilmistir.
Buna göre, 5326 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi hükmü geregince idari yaptırım kararlarına iliskin zamanasımı süreleri anılan Kanunun 20 nci (Sorusturma Zamanasımı) ve 21 inci (Yerine Getirme Zamanasımı) maddesi hükümlerine tabidir.
Diger taraftan, vergi kaybına neden olan islemlere uygulanacak para cezalarında gümrük vergileri tahakkuk zamanasımına ugramıs olsa dahi bu vergilere ait para cezalarının 5326 sayılı Kanunun 20 nci maddesinde belirtilen zamanasımı süreleri içinde tahsil edilmesi gerekmektedir.
7. Para Cezalarının Kesinlesme Zamanları
442 seri no.lu Tahsilat Genel Tebligi'nin III-C maddesinde, idari yaptırım kararlarına karsı kanun yoluna basvurulmaması veya kanun yoluna basvurulması halinde yargılama asamalarının son bulması neticesinde idari para cezalarının takip edilebilir asamaya gelmesi
idari para cezasının kesinlesmesi olarak yer almıstır.
Buna göre;
a) İdari yaptırım kararına itiraz edilmemesi halinde kararın teblig edildigi tarihten itibaren 4458 sayılı Kanunun 242 nci maddesinde belirtilen 15 günlük idari itiraz süresinin bitiminde, b) İdari yaptırım kararına karsı 4458 sayılı Kanunun 242 nci maddesi uyarınca idari itirazda bulunulması halinde itirazın reddine iliskin kararın teblig edildigi tarihten itibaren bu karara karsı idari yargıya basvurma için 2577 sayılı Kanunda belirtilen süre içerisinde idari yargıya basvurulmaması halinde söz konusu sürenin bitiminde,
c) 1- İdari itirazın reddedilmesi üzerine idari yargıya basvurulması halinde; yargı kararının teblig edildigi tarihten itibaren söz konusu yargı kararına bir üst mahkeme nezdinde basvuru yapılması için gerekli olan 30 günlük sürenin bittigi tarihte;
2- İdari yargı kararına karsı bir üst mahkeme nezdinde basvuru yapılmıssa basvuru üzerine verilen kararın teblig edildigi tarihten itibaren kararın düzeltilmesi talebinde bulunulması için gerekli olan 15 günlük sürenin bitiminde,
3- Süresi içinde idari yargı kararının düzeltilmesi talebinde bulunulması halinde idare lehine verilen kararın teblig edildigi tarihte,
Kesinlesmektedir.
8. Para Cezalarının Tahsili
5326 sayılı Kanunda idari para cezalarının ödeme süresine iliskin herhangi bir hükme yer verilmemistir.
4458 sayılı Kanunun 3 ncü maddesinin sekizinci fıkrasının (a) bendi; “Gümrük vergileri deyimi, ilgili mevzuat uyarınca esyaya uygulanan ithalat vergilerinin ya da ihracat
vergilerinin tümünü ifade eder.”
198 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi; “69 uncu madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yapılan kontrol ve denetlemeler sonucunda hiç alınmadıgı veya noksan alındıgı belirlenen gümrük vergileri ile islemleri daha sonra yapılmak üzere teslim edilen esyaya iliskin gümrük vergilerinin, yükümlüye teblig edildigi tarihten itibaren on bes gün içinde ödenmesi zorunludur…”
232 nci maddesinin birinci fıkrası, “Bu Kısmın İkinci Bölüm hükümlerine göre gümrük vergileri ile birlikte alınması gereken para cezaları bu vergiler ile aynı zamanda karara baglanarak teblig edilir ve aynı zamanda ödenir.”
Hükümlerini amirdir.
Dolayısıyla gümrük vergileri ile birlikte alınması gereken para cezalarının ödeme süresi 15 gündür.
Gümrük vergileri ile birlikte alınması gerekmeyen para cezalarının ise 21/7/1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 37 nci maddesi geregi ilgilisine teblig edildigi tarihten itibaren 1 ay içinde ödenmesi gerekmektedir.
Bu nedenle 4458 sayılı Kanunun 234 ncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bendi ile ikinci, dördüncü ve besinci fıkralarında, 235 nci maddesinde, 236 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan para cezalarının ödeme süresi 15 gün; 236 ncı maddesinin ikinci fıkrasında ve 237, 238, 239 ve 241 nci maddelerinde yer alan para cezalarının ödeme süresi ise 1 aydır.
5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinde idari para cezalarının Genel Bütçeye gelir kaydedilecegi, Genel Bütçeye gelir kaydedilmesi gereken idari para cezalarına iliskin kesinlesen kararların da, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlıgı'nca belirlenecek tahsil dairelerine gönderilecegi belirtilmistir.
Maliye Bakanlıgı’nca yayımlanan 442 seri no.lu Tahsilat Genel Tebligi uyarınca, idari yaptırım kararı veren idareler; idari para cezalarını, kanuni ödeme süresi içinde ya da idari yaptırım kararlarının kesinlesmesinden önce ödemek isteyen kisilerden tahsil edecek ve tahsil ettikleri idari para cezalarını bu amaçla açılmıs hesaplara bütçe geliri kaydedeceklerdir.
Ancak, Maliye Bakanlıgı'ndan alınan 2/4/2008 tarih ve 32741 sayılı yazıda, Devlete ait olan bazı kamu alacaklarının takibinin Müstesarlıgımız birimlerince 6183 sayılı Kanun uygulanmak suretiyle yapılması karsısında, birimlerimizce verilen idari para cezalarının takibinin, 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin dördüncü fıkrasının Bakanlıklarına verdigi yetkiye istinaden, Müstesarlıgımız birimlerince yapılmasının uygun görüldügü belirtilmistir.
Bu nedenle gümrük idarelerince verilen idari para cezalarının takip ve tahsili gümrük idarelerince yapılacaktır.
Diger taraftan, amme borçlusunun veya amme borçlusunun malının bulundugu mahalde gümrük idaresi bulunmaması halinde takip islemleri, 6183 sayılı Kanunun 5 inci maddesi geregince gümrük idaresi yerine o mahaldeki Maliye Bakanlıgı'na baglı vergi dairelerince yerine getirilecektir.
9. İndirim Uygulaması
a) 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası; “Kabahat dolayısıyla idari para cezası veren kamu görevlisi, ilgilinin rıza göstermesi halinde bunun tahsilatını derhal kendisi
gerçeklestirir. İdari para cezasını kanun yoluna basvurmadan önce ödeyen kisiden bunun dörtte üçü tahsil edilir. Pesin ödeme, kisinin bu karara karsı kanun yoluna basvurma hakkını
etkilemez.” hükmünü amirdir.
4458 sayılı Kanunun 242 nci maddesi uyarınca idari yargı yollarına basvurmadan pesin ödeme yapılması halinde idari para cezasının dörtte üçünün tahsil edilmesi gerekmektedir. Burada ifade edilen kanun yolu; 4458 sayılı Kanunun 242 inci maddesi uyarınca idari yargı mercilerine basvurmayı ifade etmektedir. 4458 sayılı Kanunun 242 nci maddesi uyarınca idari itiraz yolunun kullanılması indirim uygulamasını engellememektedir. Bu çerçevede indirimin, idari yargı mercileri nezdinde dava açma süresi içinde yapılacak ödemelere uygulanması gerekmektedir.
Ancak 442 seri no.lu Tahsilat Genel Tebligi'nde; Pesin ödeme indiriminin, amme alacagının kanuni ödeme süresi geçtikten sonra uygulanamayacagı, ödeme süresi dava açma süresinden daha az olan para cezaları için indirimin, ödeme süreleri içerisinde yapılan ödemelerle sınırlı olacagı, buna karsın, kanuni ödeme süresi dava açma süresini asan para cezalarında ise pesin ödeme indiriminin dava açma süresi içerisinde yapılan ödemelere uygulanacagı, bu süreden sonra yapılan ödemelerde ise pesin ödeme indirimi uygulanmayacagı ifade edilmistir.
Bu itibarla, 4458 sayılı Kanunun 234 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bendi, ikinci, dördüncü ve besinci fıkraları, 235 inci maddesi ile 236 ncı maddesinin birinci fıkrası için ödeme süresinin 15 gün, dolayısıyla bu sürenin dava açma süresinden kısa olması nedeniyle bu süre içinde (15 gün) ödeme yapılması halinde indirimin uygulanması, 236 ncı maddesinin ikinci fıkrası, 237, 238, 239 ve 241 inci maddeleri için ödeme süresinin 1 ay olması nedeniyle, 1 ay içinde ödeme yapılması halinde indirimin uygulanması gerekmektedir.
b) 4458 sayılı Kanuna göre verilen para cezalarının yükümlü tarafından dörtte üçünün pesin
olarak ödenmesi, 5326 sayılı Kanunun 17 inci maddesi geregince, yükümlünün itiraz hakkını
kullanarak kanun yoluna basvurmasına engel teskil etmemektedir.
c) 4458 sayılı Kanunun 234 üncü maddesinin üçüncü fıkrası; “Yukarıda belirtilen aykırılıkların gümrük idaresince tespit edilmesinden önce beyan sahibince bildirilmesi durumunda söz konusu cezalar yüzde onbes nisbetinde uygulanır.” hükmünü amirdir.
Bu hüküm çerçevesinde alınması gereken para cezasının, yükümlünün kendi kendini ihbar etmesi halinde %15 oranında tahsil edilmesi ve yukarıda yer alan süreler içerisinde müracaat edilmesi halinde 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrasına göre yapılacak indirimin de, %15 oranında tahsil edilen ceza tutarı üzerinden yapılması gerekmektedir.
d) İndirim uygulamalarında yapılacak tahsilat esnasında düzenlenecek makbuzlarda idari para cezası tutarı, indirim tutarı ve tahsilat tutarı ayrı ayrı gösterilecektir.
10. Para Cezalarında Kabahat Dolayısıyla Sorumlulugun Esasları
5326 sayılı Kanunda, islenen kabahat nedeniyle verilen idari para cezası ile ilgili olarak müteselsil sorumluluk kabul edilmemistir. Bu nedenle tespit edilen sorumluların her birine ayrı ayrı ceza uygulanması gerekmektedir.
Sorumluların tespitinde 5326 sayılı Kanunun 7 ila 15 inci maddelerinde belirtilen esaslar çerçevesinde hareket edilmesi gerekmektedir.
Diger taraftan 5326 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde; “Kabahat, icrai veya ihmali davranısla islenebilir” hükmünden, 9 uncu maddesinde; “Kabahatler, kanunda açıkça hüküm bulunmayan hallerde, hem kasten hem de taksirle islenebilir” hükmünden idari yaptırım kararı verilmesinde “kasıt” unsuru aranmasının zorunlu olmadıgı açıkça anlasılmaktadır.
Bununla birlikte 5326 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde yer alan “Kabahatin islenisine birden fazla kisinin istirak etmesi halinde bu kisilerin her biri hakkında, fail olarak idari para cezası verilir” hükmü, istirak halinde her faile ayrı ayrı ceza verilecegini öngördügünden, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nda yer alan idari para cezalarında belirtilen kabahatin islenisine istirak edenlere ayrı idari para cezası verilmesi ve bu idari yaptırım kararlarının ilgilisine teblig edilmesi gerekmektedir.
Söz konusu maddenin gerekçesinde kabahate istirak hükümlerine iliskin ayrıntılı bir açıklama bulunmamaktadır. Ancak 26/9/2004 tarih ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 40
ıncı maddesinde; “Baglılık Kuralı” adı altında kısmen suça istirakin sartları düzenlenmistir. Suça istirakin sartları, genel olarak, suçun islenmesine birden çok failin katılımı, suçun en azından tesebbüs derecesinde gerçeklestirilmis olması, suça katılanların davranıslarının suçun gerçeklesmesine nedensel katkısının bulunması, suça katılanların ortaklık iradesidir. Kanun, failin fiili bilerek ve isteyerek, yani kasten (Madde 21) islemesini sart kosmustur. 5326 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde "Kabahatler, kanunda açıkça hüküm bulunmayan hallerde, hem kasten hem de taksirle islenebilir." hükmü, 14 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında ise; "Kabahate istirak için kasten ve hukuka aykırı islenmis bir fiilin varlıgı yeterlidir." hükmü bulunmaktadır. Bu nedenle, ancak kasıtla yani bilerek ve istenerek islenmis olan kabahat fiilleri için istirak hükümleri uygulanacaktır.
11. Organ ve Temsilcinin Fiillerinden Sorumluluk
5326 sayılı Kanunun “Organ veya temsilcinin davranısından dolayı sorumluluk” baslıklı 8 inci maddesinin gerekçesinden de anlasılacagı üzere, 5326 sayılı Kanun, 5237 sayılı Kanun sisteminden farklı olarak kabahatlerde tüzel kisilere de idari yaptırım uygulanabilecegini kabul etmistir. Maddede organ veya temsilcinin sorumlulugu düzenlenirken gerçek veya tüzel kisi ayrımı yapılmadıgı gibi tüzel kisiler arasında da sahıs veya sermaye sirketi ayrımı yapılmamıs ve gerçek veya tüzel kisilerin temsilcilerinin/organlarının isledigi kabahatler için gerçek veya tüzel kisiye de idari yaptırım uygulanabilecegi hükme baglanmıstır. Gerekçede açık olarak belirtildigi gibi organ veya temsilci ya da hizmet iliskinin dayanagını olusturan islem hukuka aykırı bulunarak iptal edilmis olsa da iptal öncesinde islenen kabahatlerde temsil edilen gerçek veya tüzel kisiye de idari yaptırım uygulanabilecektir. Bu nedenle, istirak hükümlerine iliskin olarak yukarıda belirtilen açıklamalara uygun olarak ister dogrudan isterse dolaylı temsil suretiyle takip edilen islemlerde istirak bulundugu tespit ediliyorsa 5326 sayılı Kanunun 14 üncü madde hükümleri çerçevesinde, temsil edilen gerçek
veya tüzel kisiye de yukarıda belirtilen istirak hükümleri dogrultusunda idari yaptırım uygulanacaktır.
Bu açıklamalar dogrultusunda kast unsurunun her olayda ayrı ayrı degerlendirilmesi gerekmektedir. Her olayın özelliklerine göre inceleme yapılması, gümrük müsavirinin kabahat eylemine istirakinin olup olmadıgı belirlenirken kabahat fiilinden bilgisi olup olmadıgı ya da bilmesinin gerekip gerekmedigi hususlarının arastırılması gerekmektedir.
12. Para Cezalarının Taksitlendirilmesi
5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin üçüncü fıkrası; “Kisinin ekonomik durumunun müsait olmaması halinde, idarî para cezasının, ilk taksitinin pesin ödenmesi kosuluyla, bir yıl içinde ve dört esit taksit halinde ödenmesine karar verilebilir. Taksitlerin zamanında ve tam olarak ödenmemesi halinde, idarî para cezasının kalan kısmının tamamı tahsil edilir.”
hükmünü amir bulunmaktadır.
Bu hükümlere göre taksitlendirmeye iliskin 442 seri no.lu Tahsilat Genel Tebligi'nin 5 inci maddesinde açıklamalar dikkate alınarak, gümrük idarelerimizce teblig edilen para cezalarının taksitlendirme islemleri asagıda belirtilen sekilde yapılacaktır.
a) Basvuru sekli ve süresi: 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin üçüncü fıkrasına göre yapılacak taksitlendirme basvurusu, para cezası kararının tebligini müteakip kanuni ödeme süresi içerisinde ve yazılı olarak para cezası kararı veren gümrük idaresine yapılacaktır.
Basvuru dilekçesi ile birden fazla para cezası kararı için taksitlendirme talebinde bulunulması mümkün olup, bu gibi durumlarda dilekçede taksitlendirme talebine konu para cezası kararlarının tarih ve sayıları, tutarları ve teblig tarihleri ayrı ayrı belirtilecek; gerekli görülmesi halinde para cezası kararlarının ayrıntılarını da gösteren bir listenin dilekçeye eklenmesi saglanacaktır.
b) Taksitlendirme Yetkisi: 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin üçüncü fıkrası hükümlerine istinaden yapılan taksitlendirme basvurularının, tutarına bakılmaksızın tüm islemleri, idari para cezası kararını veren gümrük idaresince degerlendirilip karara baglanarak sonuçlandırılacaktır.
c) İnceleme ve karar: Taksitlendirme basvurusunu alan ilgili gümrük idaresince; basvurunun süresinde ve usulüne uygun yapılıp yapılmadıgı incelenecek, gerekirse süresinde eksikliklerin tamamlattırılması saglanacak, taksitlendirilmesi mümkün olmayan bir durumun bu incelemede ortaya çıkması halinde talebin usulüne uygun yapılmadıgı veya talebin kabul edilmesinin mümkün olmadıgı gerekçeli bir karar ile reddedilerek ilgiliye teblig edilecektir.
Usulüne uygun olarak yapılan taksitlendirme taleplerinin degerlendirmeye alınabilmesi için kanuni ödeme süresi içinde birinci taksidin ödenmis olması gerekmektedir. Taksitlendirme talebi kabul edildiginde bir karar düzenlenerek talep edene teblig edilecektir. Kararda pesin
alınan birinci taksit ile gümrük idaresince belirlenen üç taksitin tutarları ve vadeleri açıkça belirtilecektir.
d) Diger hususlar: Taksitlendirmeye iliskin kararın idarede kalan nüshası, idari para cezası ile ilgili diger belgelerle birlikte muhafaza edilecektir. Pesin ödeme indiriminin kısmi ödemelere uygulanması mümkün bulunmadıgından, taksitlendirme islemine tabi olan para cezalarında pesin ödeme indirimi uygulanmayacaktır.
e) Yukarıdaki hükümler saklı kalmak kaydıyla talep halinde, idari para cezalarının 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecili ve taksitlendirilmesi mümkün bulunmaktadır.
13. Para cezaları ile ilgili uygulama yukarıda belirtilen ve 442 seri no.lu Tahsilat Genel Tebligi’nde yapılan açıklamalar çerçevesinde yürütülecek olup, bu açıklamaların tereddütleri gidermemesi halinde durum 12 nci madde için Gümrükler Kontrol Genel Müdürlügü’nden diger hususlar için Gümrükler Genel Müdürlügü’nden sorulacaktır.
Gümrükler Genel Müdürlügü’nün 31/8/2010 tarih ve 2010/43 sayılı Genelgesi yürürlükten
kaldırılmıstır.
Bilgi ve geregini rica ederim.
Ziya ALTUNYALDIZ
Müstesar
EKLER:
1- Ceza Kararı Örnegi
DAGITIM:
Merkez ve Tasra Teskilatı
EK-1
T.C.
BASBAKANLIK
Gümrük Müstesarlıgı .................Gümrük veMuhafaza Basmüdürlügü
Sayı :
Konu : Para Cezası Kararı
…………..PARA CEZASI KARARI
(Gümrük Vergisi, KDV, ÖTV, Usulsüzlük vb.)
KARAR NO :
KARAR TARİHİ :
GÜMRÜGÜN ADI :
YÜKÜMLÜNÜN ADI SOYADI/ÜNVANI/ADRESİ :
T.C. KİMLİK NO/ VERGİ NUMARASI :
BELGE/BEYANNAME TARİH VE SAYISI :
KABAHAT FİİLİ VE CEZANIN YASAL DAYANAGI: (Bu kısımda; kanundaki para cezasına iliskin hüküm belirtilecektir.)
OLAYLAR : (Bu kısımda; Kanunda belirtilen kabahat fiilinin olustuguna ve bu fiilin islendigini ispata yarayacak bütün delillere, fiilin islendigi yer ve zamana yer verilmesi zorunludur.)
SONUÇ VE KARAR : ( Bu kısımda;
- Para cezası kararı kanuni dayanagından bahisle açıklanacaktır.
- Para cezasının nisbi veya maktu oranı ve toplamı belirtilecektir.
- Ödeme süresi kararın tebligi tarihinden itibaren Genelgedeki açıklamalara göre 15 gün veya 1 ay olarak belirtilecektir.
- Ödeme süresi içinde ödemenin nereye yapılacagı belirtilecektir.
- Para cezasının kararın teblig tarihinden itibaren Genelgedeki açıklamalara göre 15 gün veya 1 ay içinde ödenmesi halinde ¼ oranında indirim uygulanarak tahsil edilecegi belirtilecektir.
- Ödeme süresi içinde olmak sartıyla; 5326 sayılı Kanunun 17 nci maddesinin üçüncü fıkrasına göre taksitlendirme talep hakkı oldugu belirtilecektir.
- Teblig tarihinden itibaren 4458 sayılı Kanunun 242 inci maddesinde ifade edilen sürelere de yer vermek suretiyle itiraz hakkı bulundugu, itiraz edilmemesi veya itirazın reddedilmesi halinde red kararının tebliginden itibaren kararın idari açıdan kesinlesecegi, karara karsı tebliginden itibaren basvuru süreleri ve merciide belirtilmek suretiyle idari yargı yoluna basvurma hakkı buluğdugu ifade edilecektir.
Kararı veren Gümrük İdare Amiri/Yardımcısı
İMZA
Adı Soyadı ve Ünvanı
TEBLİG TARİHİ :
KESİNLESME TARİH, :
AÇIKLAMA
- Kararın ilgilisine huzurda teblig edilmesi veya teblig edilmis sayılması halinde kararın verildigi esnada, 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerime göre teblig edilmesi halinde, idarelerde kalan nüshalarda tebligatı müteakip mutlaka teblig tarihi yazılacaktır.
- İdari yaptırım kararının idarelerde kalan nüshalarında, mutlaka kesinlesme tarihi yazılacaktır.