Türkiye'nin önde gelen lojistik firmalarına 2011 yılında istihdam edecekleri çalışan sayısını sorduk. Sorumuza cevap veren 18 lojistik firması bu yıl sonuna kadar 1574 kişiyi istihdam edeceğini belirtti.
Türkiye'nin en büyük sorunlarının başında işsizlik geliyor. İşsizliğin azaltılmasına yönelik birçok ekonomik önlemler alınıyor ama yine de işsizlik en büyük sorunlarımızdan biri. Zaman zaman uzmanlar Türkiye'de işsizlik sorunundan çok mesleksizlik sorunun olduğuna vurgu yapıyor. Bu tespiti lojistik sektöründe faaliyet gösteren firmaların insan kaynakları yöneticileri de onaylıyor. Lojistikçiler sektörde çalıştırılmak üzere eğitimli ve deneyimli insanlara ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor. Her ne kadar lojistikle ilgili 30'a yakın üniversitede eğitim veriliyor olsa da şirketler bazen personel ihtiyacını kendi bünyelerinde verdikleri eğitimlerle karşılamaya çalışıyor.
YETİŞMİŞ İNSAN KAYNAĞI
Öte yandan üniversitelerde açılan lojistik bölümlerindeki artış dikkat çekiyor. Bu hızlı artış beraberinde mezun ama işsiz sorununu getirilebilir. Kaliteli eğitim veren üniversitelerden mezun olanlara sektörde çok fazla ihtiyaç olduğu da aşikar. Çünkü lojistik Türkiye'de hızlı bir yükseliş içinde. Geleneksel nakliyecinin yerini Avrupa'daki rakipleri ile rekabette geri planda kalmayacak nitelikte şirketler alıyor. Türkiye zaten konumu itibariyle de doğal bir lojistik ülkesi. Ancak lojistik şirketlerimizin uluslararası platformda diğer ülke şirketlerinin gerisinde kalmamak için iyi yetişmiş insan kaynağına ihtiyaç duyuyor. Firmalar dil bilen, deneyimli özellikle de lojistik alanında eğitim görmüş kişiler arıyor.
SEKTÖR YAKLAŞIK 400 BİN KİŞİYİ İSTİHDAM EDİYOR
Yaklaşık 5 milyar dolarlık bir hacme ulaşan Türk lojistik sektörü 46 bin araca ulaşan bir filoya sahip. Sektörde yaklaşık 400 bin kişinin istihdam edildiği ifade ediliyor. Son 10 yıldır istihdam alanında çok büyük yol alan lojistik sektörü global ekonomik krizin yaşandığı dönemde bir duralama dönemi yaşasa da geçtiğimiz yıl tekrar eski günlerine dönüş yapmaya başladı.
Transport Dergisi olarak birçok firmaya istihdam ile ilgili sorular yönelttik. Firmalara "Sektörde deneyimli ve eğitimli insan kaynağı sıkıntısı yaşıyor musunuz?" diye sorduk. Firmaların çok büyük bir kısmı 'Evet' cevabını verdi. Bazı firmalar çalışanlarına şirket içi eğitimler vererek yetiştirdiklerini ve bu eğitimleri alan çalışanlara şirketin en tepe noktasına kadar çıkma imkanı sunduklarını söyledi. Cevaplar içerisinde en fazla 'dil' konusu öne çıkıyor. Firmalar ağırlıklı olarak deneyim, eğitim ve dil diyor. Deneyimin okulu olmadığına göre bunun yolu staj yapmaktan geçiyor. Firmalar üniversitelerin lojistik bölümlerinin sektör için çok önemli olduğu konusunda hemfikir. Ama lojistikçiler üniversitelerde verilen eğitimlerde 'müfredat birliği' ve 'öğretim üyesi yetersizliği'ne dikkat çekiyor.
Lojistik firmaları deneyimli, eğitimli, dil bilen çalışanlara sektörde ihtiyaç duyulduğunu ancak bunun yanında günümüzde giderek artan rekabette kar marjlarının düştüğüne dikkat çekerek verimliliği artırıcı iş modellerini ortaya koyan çalışanların da önemine dikkat çekiyor. Firmaların bir diğer üzerinde durduğu konu uzmanlaşma. Her meslekte olduğu gibi lojistiğin herhangi bir kolunda uzmanlaşan kişilerin sektörde iş bulamamak gibi sorunu kesinlikle olmuyor. Son 10 yıl içinde lojistik bölümlerinin artması ve gelecek 10 yıl içinde bu bölümlerden mezun olanların üst düzey yönetici olma potansiyeline sahip olması firmaların müdür, direktör, üst düzey yönetici pozisyonlarındaki sıkıntıyı gidermesi bekleniyor. Ayrıca eğitimli, deneyimli, dil bilen, uzmanlaşmış, verimlilik konusunda fikirleri olan çalışanların sayısında da çok büyük artış olacak. Alaylı diye tabir edilen kesim, bugün sektörde kemikleşmiş bir yapıya sahip. Türk lojistik sektörünün kamyonculuktan lojistiğe geçişinde önemli rol oynayan bu yapının tecrübesinden de faydalanmak gerekiyor. Bu durum zaten öğretim elemanı sıkıntısı çeken, yazılı kaynağı çok fazla bulunmayan lojistik bölümleri için önemli bir kaynak niteliğinde.
İşte lojistik firmalarının "Sektörde eğitimli ve deneyimli çalışan bulmakta sıkıntı yaşıyor musunuz?" sorusuna verdiği cevaplarâÂ�¦
"HER GEÇEN GÜN İHTİYAÇ ARTMAKTA"
Ceva Türkiye, Balkanlar, Orta Doğu ve Kuzey Afrika İnsan Kaynakları Direktörü Nihat Çukurkaya: "Lojistik sektörü dinamik ve hızla büyüyen bir alan, kendisini tedarik zinciri alanında geliştiren, sektörü takip eden başarılı gençler için ciddi kariyer fırsatları sunuyor. Mühendislik eğitimi önemli ancak birçok üniversitenin 'Lojistik Bölümleri'nden mezun genç arkadaşlarımız önce stajyer olarak aramıza katılıyor, sonrasında da birçoğuna açık pozisyonlarımız için iş teklifi ile gidiyoruz. Her zaman satış ekibinin güçlendirilmesi için satış mühendislerine, operasyon hizmet kalitesinin artırılmasına yönelik çalışmalar için operasyon mühendislerine ve bilgi teknolojileri mühendislerine ihtiyaç artmaktadır. Ceva, global yapısı ve Türkiye operasyonu olarak da içeride ve dışarıda çok hızlı büyüyen bir yapıya sahip. Uluslararası deneyime açık, yabancı dili çok iyi seviyede olan, dinamik, iç-dış müşteri duyarlılığına, takım ruhu ve dayanışmasına sahip, esnek ve proaktif, yenilikçi, sürekli gelişime açık, sosyal sorumluluk bilincinde başarılı arkadaşlarımız ile görüşmelerimizi yürütüyoruz. Aynı zamanda Ceva farklılıklara değer veren, saygılı, alanında uzman, performans odaklı ve enerjik adayları bünyesinde barındıran büyük bir aile."
"EN AZ BİR YABANCI DİL ÖĞRENMELERİNİ ÖNERİYORUZ"
Sertrans Lojistik: "Lojistik sektöründe eğitim alan kişi sayısı yeni açılan üniversiteler ve bölümlerle birlikte gün geçtikçe artıyor. Doğru kaynakları kullandığınızda lojistik tecrübesi olan çok sayıda aday olduğunu da görüyorsunuz. Esas sıkıntımızı çok önem verdiğimiz yabancı dil konusunda yaşıyoruz. Sertrans olarak bazı üniversitelerin lojistik kulüpleri ile de iletişim halindeyiz ve sektörün geleceği gençlerimize destek olmaktan gurur duyuyoruz. Yeni mezun birçok arkadaşımızı yabancı dilleri yeterli olmadığı için kadromuza dahil edememenin sıkıntısını yaşıyoruz ve yeni mezun olacak olan, kariyerini lojistik üzerine planlayan tüm arkadaşlarımıza da en az 1 yabancı dili çok iyi düzeyde öğrenmelerini tavsiye ediyoruz. Bünyemizde görevlendirdiğimiz stajyerlerimizi de yabancı dillerini geliştirmeleri konusunda elimizden geldiğince yönlendiriyoruz."
"ÜNİVERSİTELER REEL SEKTÖRLERLE İŞBİRLİĞİNİ ARTIRMALI"
Gefco Türkiye: "Lojistik sektörünün Türkiye'de halen gelişen bir sektör olması nedeniyle deneyimli ve yabancı dil bilen adaylara ulaşmakta zorlanıyoruz. Bazı üniversitelerde 'Lojistik Bölümleri' açıldı ve açılmaya devam ediyor. Lojistik lisans eğitimi veren üniversitelerin sayılarını artırması ve yabancı dilde eğitim vermesi önemlidir. Ayrıca üniversitelerin reel sektör ile işbirliklerini artırması ile işe alım sürecinde karşılaştığımız zorlukların azalacağına inanıyoruz."
"KADIN PERSONEL ALIMLARIMIZ ARTTI"
Ran Lojistik Yönetim Kurulu Başkanı Ramiz Benli: "Sektörde eğitimli personel istihdamı genel bir trend olarak artış göstermekte. Lojistik okullarının açılması ve sayılarının artması bu alandaki boşluğu bir ölçüde gidermektedir. Ancak nitelikli çalışan bulmak hemen her alanda olduğu gibi bizim sektörde de zor olmaktadır. Lojistik sektörü hemen her türlü işleminin belirli bir özenle kayda alındığı ve hem müşteriye hem de değişik kamu otoritelerine düzenli bilgi aktarıldığı bir sektördür. Raporlama standartları sürekli olarak artmaktadır. Buna paralel olarak biz de standartlarımızı devamlı olarak artırmakta ve buna uygun personel alımını gerçekleştirmekteyiz. 2010 yılında tüm operasyonlarımızı SAP programı altında kayda almaya başladık. Sektörün üstünde bir standartta raporlama yapma imkanına kavuştuk. Bu nedenle de eğitimli personel ihtiyacımız arttı. Ayrıca satış ve pazarlama departmanımızı güçlendirdik. Kadın personel alımlarımız arttı. Bu da önemli değişimlerden biridir. Sektörün değişen yapısını yansıtmaktadır. Ran Lojistik olarak kendi personelimizi yetiştirmeyi tercih etmekteyiz. Böylece, işe aldığımız personele kurum kültürümüzü aktarma ve çalışan bağlılığını arttırma imkanı elde ediyoruz. Bununla birlikte, nitelikli eleman başvurularını da özenle takip etmekte ve uygun bulduklarımızı işe almaktayız."
"EN AZ BİR YABANCI DİLİ ŞART KOŞUYORUZ"
Balnak Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Aygüler: "Önümüzdeki 10 yıllık süre zarfında lojistikte dengeler değişebilecek ve sektörün yeniden yapılanması söz konusu olacaktır. O yüzden hepimiz hazırlıklı olmalıyız. Bu anlamda da sıkıntılar yaşanmakta. Türk lojistik sektörünün çağ atlayabilmesi için beyaz yakalı olarak çalıştıracağımız personelde özellikle lojistik okulları, endüstri mühendislikleri ve işletme tercih ettiğimiz bölümler arasında. Bunun dışında en az bir yabancı dili de şart koşuyoruz. Aynı zamanda Balnak Lojistik olarak bilgi teknolojilerine önem veriyoruz. Bu anlamda da bilgi teknolojileri ve mühendislik mezunu istihdam ediyoruz."
"FİRMALAR LOJİSTİK EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİ DESTEKLEMELİ"
Ekol Lojistik İnsan Kaynakları Yöneticisi Ferhan Küçükgirgin: "Sektörde eğitimli ve deneyimli çalışan bulmakta sıkıntı yaşadığı ile ilgili sektör içinde böyle bir problemin varlığından söz etmek yanlış olmaz. Çünkü lojistik, yakın zamana kadar ülkemiz için oldukça yabancı bir kavramdı ve gerekli eğitim kurumları mevcut değildi. Bu yüzden lojistik alanında çalışmalarını yürütmek isteyen çalışanlar daha çok iş yaparken kendini geliştirmeye çalışıyordu. Ancak son yıllarda açılan lojistik meslek yüksek okulları ve üniversitelerde yeni kurulan 'Lojistik Bölümleri' sayesinde sorunun giderilebileceğini düşünüyorum. Bu problemin çözümünde yalnızca eğitim kurumlarına değil, sektördeki şirketlere de önemli bir görev düşüyor. Firmalar bu alanda eğitimlerini sürdüren öğrencileri desteklemeli ve bu bölümleri tercih etmeye yönlendirmeli. Biz Ekol Lojistik olarak bu doğrultuda, İTÜ ve ODTÜ'de öğrenim gören işletme ve endüstri mühendislerine staj ve iş imkânları sağlayarak kalifiye iş gücünün lojistik sektörünü öğrenmesi için çalışmalar yürütüyoruz. Ayrıca çeşitli üniversitelerin lojistik kulüplerini tesislerimizde ağırlayarak süreçleri yerinden takip etmeleri için fırsat sunuyoruz."
"EĞİTİMLİ, DENEYİMLİ, YABANCI DİLE VE SEKTÖREL TEKNOLOJİYE HAKİM TAKIM ARKADAŞLARI"
Ulusoy Logistics: "Son yılların en hızlı gelişen sektörleri arasında sayılan lojistik sektörü, artık taşımacılıktan farklı olarak çok daha geniş ve entegre bir süreci ifade etmektedir. Çoğunluğu küçük ve orta ölçekli şirketlerden oluşan sektörde, rekabet gücü yüksek şirketlerin sayısı da gittikçe artmaktadır. Türkiye'nin coğrafi konumu da düşünecek olursak bu sektörün öneminin daha da artacağını ve bu önemin elbette ki istihdama da yansıyacağını söyleyebiliriz. En az maliyet ve yüksek verimliliği esas alarak sektörde farklılığı oluşturacak faktörün, insan kaynağı ve onun yenilikçi çözümleri olacaktır. Farklı üniversitelerde lojistik adı ile kurulmuş 50'yi aşkın bölüm bulunmakla birlikte, buralardaki eğitimin içerik ve öğretim üyesi yeterliliğinin tartışıldığını duyuyoruz. Bahsettiğimiz seyirdeki sektörel gelişime ayak uyduracak, hatta sektörü daha ileri noktalara taşıyacak eğitimli, deneyimli, yabancı dile ve sektörel teknolojiye hakim insan kaynağına elbette ki bu yola baş koymuş her şirketin gereksinimi bulunmaktadır. Şirket sayısının arttığı sektörde, gerek operasyon gerek satış kadrolarına eğitimli ve deneyimli takım arkadaşları bulmakta zaman zaman biz de sıkıntı yaşıyoruz. Şu da bir gerçektir ki düşen kar marjları verimliliğin önemini arttırmakta, yeni iş modelleri ve teknoloji kullanımı ise özellikle fizibilite ve planlama aşamalarındaki istihdamda mühendislik bazlı tercihleri gündeme getirmektedir."
"EĞİTİMLİ VE KALİFİYE PERSONEL ANLAMINDA CİDDİ BİR EKSİKLİK VAR"
Horoz Holding Yönetim Geliştirme / İnsan Kaynakları Yönetmeni Meltem Bozçal: "Ağırlıklı olarak uluslararası taşımacılık tarafından çekirdekten yetişmiş bir çalışan profili mevcut. Sektörün gelişmesi ile birlikte istihdamda da nitelikli çalışan arayışı başladı. Sektörde yaşanan en büyük sıkıntı eğitimli aday sayısının az olması. Üniversitelerde lojistikle ilgili bölümler son yıllarda kuruldu ve ilk mezunlarını vermeye başladı. Bu nedenle sektörde eğitimli ve kalifiye personel anlamında ciddi bir eksiklik var. Eğitimin yanı sıra teknolojiyi etkin kullanabilen, esnek çalışma şartlarına uyum sağlayan, takım çalışması yapabilen ve bağımsız karar verebilen personel istihdamında ciddi sorunlar yaşıyoruz. Orta ve üst düzey yönetici pozisyonlarında ise seçme yerleştirme sıkıntısı çok daha fazlasıyla büyüyor."
"ÜST DÜZEY YÖNETİCİ POZİSYONUNDA SIKINTIYI YOĞUN YAŞIYORUZ"
Alışan Grup İdari İşler Direktörü Ayhan Özekin: "Sektörde eğitimli ve deneyimli çalışan konusu gerçekten önemli bir sıkıntı. Özellikle müdür, direktör gibi üst düzey yönetici pozisyonlarında bu sıkıntıyı yoğun yaşıyoruz. Ülkemizdeki lojistik okullarının mezunlarının yeni yeni sektörde boy göstermeye başladığını düşünürsek önümüzdeki 10 sene içersinde tecrübe kazanan bu eğitimli işgücü kitlesinin sektörün bu sıkıntısını hafifleteceğini tahmin ediyorum."
"GENELDE PERSONELİMİZİ BİZ YETİŞTİRİYORUZ"
Sönmez Bustaş&Lojistik Genel Müdürü Fahrettin Arabacı: "Genelde personelimizi biz yetiştiriyoruz. Bugüne kadar yetişmiş personel bulma zorunluluğu yaşıyorduk. Bundan sonraki dönemlerde lojistik okullarından mezun olan personelin yararlı olacağını düşünüyorum. Ülkemiz ve bölgemiz için önemli bir sektör olan lojistik sektörü her geçen gün daha ha büyümekte ve kalifiye elemanlara ihtiyaç duymaktadır. Meslek liselerinde ve meslek yüksekokullarında lojistik sektörüne ara eleman yetiştirmeye yönelik açılan programlara Sönmez Bustaş & Lojistik A.Ş. olarak destek vermekteyiz."
"LOJİSTİK MEZUNLARINA ÖNCELİK VERİYORUZ"
Havi Lojistik Türkiye Genel Müdürü Altan Sekmen: "Sektörde eğitimli ve deneyimli çalışanlar bulabiliyoruz. Fakat lojistik bölümü mezunlarına öncelik vermeyi tercih ediyoruz. Bu aşamada işe aldığımız yeni mezunlarımızı güçlü eğitim programlarımız ile yetiştirerek geleceğin profesyonel lojistikçileri yapmak istiyoruz. Çalışma alanımız gıda lojistiği olmakla beraber; çalışanlarımızı, fazlasıyla önem verdiğimiz gıda güvenliği ve soğuk zincirin kırılmaması gibi hassas konularda da güçlü eğitimler ile yetiştirip onların sorunsuz bir iş ortamı oluşturarak çalışmalarını sağlıyoruz."
"SIKINTIYI KENDİ PERSONELİMİZİ YETİŞTİREREK ÇÖZMEKTEYİZ"
Latek Lojistik: "Her sektörde olduğu gibi lojistik sektöründe de eğitimli ve deneyimli çalışan bulmakta zorlanmaktayız. Bizler bu sıkıntıyı gidermek için kendi personelimizi kendimiz yetiştirerek çözmekteyiz. Ve bu kişiler ilerleyen dönemlerde şirketimizde üst düzey yönetici pozisyonuna gelmektedirler."
"OPERASYONEL DENEYİMİ OLAN İŞGÜCÜ SINIRLI"
Borusan Lojistik: "Lojistik sektörü çok hızlı gelişiyor ve yurtdışı uygulamalara baktığımızda insan kaynağı gelişiminin sektörel büyüme ile paralel gitmediği örneklere rastlayabiliyoruz. Türkiye'de de sektörde hem lojistik know-how'ına sahip hem de operasyon deneyimi olan iş gücü çok sınırlı. Bu istihdam açığını hızla ve yetkin kişilerle kapatmak için hem özel sektör olarak şirketlerimizde planlı ve organize eğitim programları ile katkı sağlamalı hem de üniversitelerimizde lojistik konusunda uzmanlık sağlayacak müfredatların hazırlanmasını hızlandırmalıyız.
"EĞİTİMLİ ADAYLAR ÖNCELİĞİMİZ"
The Green Line Nellen & Quack Lojistik Genel Müdür Yardımcısı Sevim Denise Doğan: "Sektörde eğitimli ve deneyimli çalışan bulmanın ne kadar zor olduğunu yaşayan firmalardanız. Çünkü yeni bir firmayız ve bu anlamda ekibimize her katılan kişinin özellikleri ve bize ne katabildiği çok önemli. O nedenle adayları sıkı bir şekilde değerlendirmemiz gerekiyor. Eğer bu konuda çok fazla alternatifiniz de yoksa o zaman gerçekten zorluk yaşıyorsunuz. Biz The Green Line olarak bu sektörde eğitime çok önem veriyoruz ve sektörle ilgili eğitimli adaylar bizim için öncelikli oluyor. Tabi ki bu işin eğitimini almamış ama yıllardan beri sektörde çalışarak kendine tecrübe edinmiş ve önemli başarılara imza atan arkadaşlar da var. Ama tecrübenin yanında da iyi bir temelin ve altyapının olması gerektiğini düşünüyoruz."
Kaynak: Transport