Cari açık 2011 yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 121 oranında artarak 10 milyar 29 milyon dolardan 22 milyar 118 milyon dolara yükseldi.
Merkez Bankası, Ocak-Mart 2011 Dönemi Ödemeler Dengesi verilerini açıkladı. Buna göre yılın Ocak-Mart döneminde cari işlemler hesabı, geçen yılın aynı dönemine göre 12 milyar 89 milyon dolar artarak 22 milyar 118 milyon dolara ulaştı.
Bu gelişmede dış ticaret açığının bir önceki yıla göre 11 milyar 802 milyon dolar tutarında artarak 20 milyar 635 milyon dolara ulaşması etkili oldu. 12 ay birikimli cari işlemler dengesi açığı bir önceki aya göre 5 milyar 495 milyon dolar artışla 60 milyar 513 milyon dolar düzeyine ulaştı. Hükümet, 2011 yılı cari açık hedefini 42.2 milyar dolar düzeyinde belirlemişti.
Turizm gelirlerinde yüzde 28.5 artış
Hizmetler dengesi kalemi altında turizm gelirleri, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 28.5 oranında artarak 3 milyar 100 milyon dolara ulaşırken, turizm giderleri yüzde 20.8 oranında artışla 1 milyar 196 milyon dolara yükseldi.
Toplam net çıkış 2.9 milyar dolar
Bu dönemde yatırım geliri dengesinin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen toplam net çıkış 2 milyar 939 milyon dolar oldu. Bu çıkışta, kar transferlerini içeren doğrudan yatırım ve gider kaleminde Mart ayında gerçekleşen 1 milyar 367 milyon dolarlık rakam etkili oldu.
Yabancıların net yatırımları 4 milyar dolara dayandı
Yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre 2 milyar 399 milyon dolar artarak 3 milyar 953 milyon dolara yükseldi. Bu dönemde yurt dışı yerleşiklerin yurt içinde gerçekleştirdiği net gayrimenkul yatırımları 461 milyon dolara ulaştı. Yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlar, ilk üç aylık dönemde net 942 milyon dolar tutarında gerçekleşti.
Bankaların yurt dışında sahip oldukları yabancı para ve Türk Lirası cinsinden efektif ve döviz mevcutları, bu yılın ilk üç ayında 1 milyar 300 milyon dolar tutarında artış gösterdi. Bu artışın 744 milyon dolarlık kısmı Türk Lirasından, 556 milyon doları da yabancı paradan kaynaklandı.
Öte yandan, diğer sektörlerin yurt dışındaki mevduat varlıkları hesaplanırken, bankaların yurt dışı şubelerinin mizan verilerindeki ilgili hesaplar gösterge niteliğinde kullanılmış olup, söz konusu veri bu yılın ilk çeyreğinde 10 milyar 228 milyon dolar tutarında azalma gösterdi. Yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında ilk üç ayda 1 milyar 281 milyon dolar tutarında net satım gerçekleştirdi.
Kısa vadeli kredi kullanımı 3.5 milyar doları aştı
Yurt içinde gerçekleştirilen menkul kıymet ihraçlarıyla ilgili olarak yurt dışı yerleşikler, net 6 milyar 648 milyon dolar tutarında devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) alımı gerçekleştirmişken, bankacılık sektörünün yurt içi tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak 50 milyon ABD doları tutarındaki net satım yaptı. Bu dönemde yurt dışında yerleşik kişilere net olarak 254 milyon ABD doları tutarında nakit kredi açılmışken, yurt dışı yerleşiklerden sağlanan nakit kredi tutarı 7 milyar 84 milyon dolar oldu.
Bankacılık sektörünün kısa vadeli kredi kullanımı, bir önceki yılın aynı döneminde 198 milyon ABD doları olmuşken, bu yılın aynı döneminde 3 milyar 539 milyon dolara yükseldi. Bunun sonucunda bankacılık sektörünün net kredi kullanımı toplamda 4 milyar 766 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Diğer sektörler ise, bir önceki yılın aynı döneminde 2 milyar 849 milyon dolar net uzun vadeli kredi ödeyicisi konumunda iken, bu yılın aynı döneminde 2 milyar 220 milyon doları tutarında net uzun vadeli kredi kullanıcısı oldu.
Yurt dışı bankaların yurt içinde sahip oldukları yabancı para mevduatları söz konusu dönemde 1 milyar 110 milyon dolar azalmışken, Türk Lirası mevduatları da 4 milyar 756 milyon dolar azalış kaydetti.
Kaynak: Dünya