Şafak Sezer’in bir reklam filmi vardı geçtiğimiz aylarda; hani tam elindeki malı pazarda takas yaparken, yanına gelen birisinin, “abi para diye bir şey icad edilmiş, Lidya’lılar bulmuş, artık o kullanılacakmış ticarette” dediği, Şafak Sezer’in de “ya boşver parayı marayı, bozar bizi öyle şeyler dediği” reklam filmi. Birden aklıma geldi nedense, ve para, ticaret kavramlarının aslında hayatımızda ne denli önemli olduğu, hayatımızda ne çok yer aldığını hatırladım. İnsanlar ilk çağlardan itibaren çeşitli malları para yerine kullanmışlar, ancak iş bölümünün gelişmesiyle birlikte malların mallarla mübadele edilmesi giderek zorlaşmış.Takas edilecek malların değerinin birbirine denk olmaması , malı arzedecek kimsenin her zaman bulunmaması , malların bölünebilme özelliklerinin olmaması çeşitli zorluklar ortaya çıkarmaya başlayınca da paranın icadı gerçekleşmiş. Öte yandan bazı malların taşınma ,bölünme ve biriktirme zorluklarının bulunması madenlerin kullanılmasına yol açmıştır. En eski para M.Ö. 2900 yıllarında kullanıldığı altın ve gümüş sikkeler olduğu zannedilmektedir. Anadolu'da ise altın ve gümüşün doğal alaşımı olan paralar mübadele aracı olarak dolaşıma girmiştir.
Yani aslında ticaret dediğimiz şey, iki eşyanın birbiri ile değiş tokuşu olarak başlamış, sonrasında ise para araya girmiş ve hem hayatı hem de ticareti kolaylaştırmış. Bu süreçte ticaret hızlanmaya başlamış, yeni ülkeler keşfedilmeye başlandıkça da deniz aşırı ticaretler de yapılabilir hale gelmiş. Teknolojinin gelişimi, üretimin çeşitlenmesi gibi bir çok faktör de ticaretin dünya üzerinde her geçen gün daha da artmasına sebebiyet vermiş, hepimizin de bildiği gibi.
Ticaretin gelişmesi ile diğer sektörler oluşmaya ve gelişmeye başlamış. Özellikle üretim sektörü dışında yer alan hizmet sektörlerinin gelişiminin de ticarete bağlı olarak arttığını söylemek mümkün. Örneğin bankacılık, örneğin sigortacılık, örneğin taşımacılık. Her sektörün önemi birbirinden daha fazla elbette, bu tartışılmaz. Ancak ticarette eşyaların gideceği yere ulaşabilmesi, depolanabilmesi, uluslararası boyutta baktığımızda gümrüklenebilmesi, ve tüm bunların zamanında ve en uygun yollar ve maliyetler ile yapılabilmesi çok ama çok önemli. Tedarik zincirinin her bir halkasının doğru işlemesi ile ticaret ancak nihayete ve başarıya ulaşmış sayılabiliyor. Gerek üretimin artmasının sağlanabilmesi gerekse üretilen ürünlerin uygun zamanlarda üretilebilme ve yerlerine ulaştırılabilmesi gibi hepimizin bildiği kavramları içeren, ama özünde tüm Tedarik Zinciri’nin etkin yönetimi anlamına gelen lojistik, ticaret hacminin gelişmesinde büyük önem taşımaktadır. Öyleyse lojistiği öğrenebilmek ve doğru uygulayabilmek için, ticareti ve ticaretin kurallarını da elbette çok iyi bilmek gerekiyor.
Teknolojinin gelişimi, yeni icatlar, dünyada yaşanan krizler. Tüm bunlar, insanların tüketme alışkanlıkları ve hep daha iyisini arama alışkanlıkları ile yaşanan olaylardır. Üretim kapasitesi çok yüksek olmayan ülkeler bile ticarete yönelik hacimlerini hep arttırmaya çalışmışlar ve böylelikle ekonomik dengelerini pozitif değerlerde tutmayı başarabilmişlerdir;
Ticaret, elbette hayatımızın en önemli unsurlarından bir tanesi. Ancak artık günümüzde ticaretin artabilmesi ve gelişmesinin yolu, neredeyse tümüyle başarılı bir lojistik altyapıdan geçiyor. Bir ülke için ticareti geliştirmekte doğru üretim, arz talep dengesi ve doğru bir para politikası ne denli önemli ise, doğru bir lojistik plana sahip olmak ve yetişmiş insan gücünün önemi de en az o kadar büyük. Bugün bunu kavrayan ülkeler bir adım öndeler, yarın ise çok daha önde olacakları ise, neredeyse kesin. Umarım biz de o ülkeler arasındaki yerimizi alır ve hiçbir zamanda bırakmayız.
Hakan Çınar/ Perşembe Rotası