TCDD- UTİKAD işbirliği ile düzenlenen “Özel Tren İşletmeciliği” konulu bilgilendirme toplantısı İstanbul Novotel’de gerçekleştirildi.
TCDD 1. Bölge Müdürü Hasan Gedikli, TCDD Yük Müdür Yardımcısı Mustafa Kıylıoğlu, UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Turgut Erkeskin, UTİKAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kosta Sandalcı, UTİKAD Genel Müdürü Cavit Uğur, UTİKAD Genel Sekreteri Hacer Uyarlar, dernek temsilcileri ve UTİKAD üyesi firma yetkililerinin katılımıyla gerçekleşen toplantıda demiryollarının özel sektöre açılması masaya yatırıldı.
Açılış konuşmasını yapan UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Turgut Erkeskin, ithalat ve ihracatta denizyolu, havayolu ve karayolunda önemli yatırımlar yapan UTİKAD’ın demiryollarının özel sektöre açılımıyla ilgili beklentilerinin devam ettiğini belirterek, “Havayolu işletmeciliğimiz özel sektöre açıldı. Denizyolu taşımacılığında çok ciddi dinamikler yarattık. Karayolu sektöründe çok büyük başarılara imza atmakta. Demiryolunda uzun süre belki biraz geri kalmıştık ama gün herhalde bugündür. Demiryolunda da çok ciddi yatırımlar özel sektörün işletmecilik avantajlarının kullanabileceği dinamikler oluşturmaya başlandı.”dedi.
Türkiye’nin 2023 vizyonu çerçevesinde, 1,2 trilyon dolarlık dış ticaret hacmi hedeflediğine dikkat çeken, Turgut Erkeskin, dış ticaret hacminin hedeflenen boyuta gelebilmesi için lojistik yatırımların hızla hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi.
UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Turgut Erkeskin, “Bugün eğer 300 milyar dolarlık bir dış ticaret hacmini konuşuyorsak 2023’te bunu 4 katını konuşacağız. Bugün belki 60 milyar dolar civarında olan lojistik sektöründeki iş hacmi çok kısa bir süre içerisinde belki önümüzdeki 3 ile 5 senelik bir süre içinde bunun 4 katı bir büyüklüğe ulaşacak. Bunun için mutlaka yatırım yapmamız lazım, bunun için mutlaka özel sektörün çok daha fazla bu dinamizmin içine girmesi lazım” şeklinde konuştu.
Lojistik sektörünün Türkiye’nin ihracatçı kimliğinde giderek daha fazla önem kazandığının altını çizen Erkeskin, sözlerini şöyle sürdürdü:” Fiyat rekabetinin ağırlığını hissettirdiği küresel pazarlarda maliyeti doğrudan etkileyen taşımacılığın önemi de giderek artmaktadır. Küresel pazardan daha fazla pay almak isteyen ekonomiler için taşımacılığın dört ana unsurunun birbirleri ile ne derece entegre ve bütünleşik olduğu ülke ekonomisine kattığı değer açısından da önem kazanmaktadır. Uluslar arası pazarlarda rekabetçi bir yaklaşım için ulaşım ve taşımacılık, ihracatçı sektörler içinde rekabeti kolaylaştıran bir faktör olmuştur.
Bugün, çevre ülkelere ihracatını son 10 yılda 3 katına artıran ve yıllık ihracat- ithalat kapasitesi 600-700 milyon tona ulaşan Türkiye için lojistik sektörünün katkısı yadsınamaz. Türkiye’nin ihracatçı yapısının büyümesine paralel olarak hızla gelişen, gerek hizmet veren şirket sayısı bakımından gerekse bu şirketlerin sahip oldukları devasa araç filosu, yurtiçi ve dış ofisler ve istihdam ettiği kalifiye insan gücü bakımından lojistik sektörü Türkiye’nin en stratejik sektörlerinden biri haline gelmiştir. Bu açıdan baktığımızda entegre bir lojistik sektörünün oluşması için demiryolların özel sektöre açılması Türkiye ekonomisi için çok önemli bir adım olacaktır.”
LOJİSTİK İHRACATTA KİLİT SEKTÖR
Erkeskin, yaklaşık 60 milyar dolarlık pazarı bulunan Türk lojistik sektörünün önümüzdeki 3 yılda 150 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşmasının beklendiğini ifade ederek, ”Bu kısa ve uzun vadeli beklentiler ve tahminleri gösteriyor ki lojistik sektörünün büyümesinde ulaşım altyapısına yapılacak yatırımların önemi çok büyüktür. Değişen ve ekseni Batı’dan Doğu’ya kayan günümüz yeni dünya düzeninde Ortadoğu, Türki Cumhuriyetler ve Avrupa coğrafyasında köprü görevi olan Türkiye’nin lojistik potansiyeli daha da önem kazanıyor” dedi.
DEMİRYOLUNDA HEDEF 45 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM
Bakanlığın son yıllarda demiryoluna ciddi yatırımlar yaptığını ve yeni projelerle yatırım miktarlarının giderek arttığına da dikkat çeken Erkesin, şu açıklamalarda bulundu.” “TCDD’ nin yapmakta olduğu 35 tane önemli proje ile ilgili yatırımlarının maliyeti bugünden 25 milyar lirayı bulmuş vaziyette. Bu çok ciddi bir yatırım hamlesinin yapılmakta olduğunu gösteriyor. 2003 ile 2010 yılı arasında 7,5 milyarlık bir yatırım yapılmış, 2023 planında ise; 45 milyar dolarlık bir demiryolu yatırımı söz konusu. Bu bizim ekonomimize çok ciddi bir ivme kazandıracak. Hatta ulaştırma bakanımızın son vermiş olduğu rakamlara göre demiryolu ilk defa ulaştırma yatırımları içinde en önemli payı almakta. Bütün bunlar yapılırken görüyoruz ki, 2023 yılına vardığımızda toplamda 25 bin 940 km’lik bir demiryolu ağı hedeflenmekte. Bunun 10 bin km’si hızlı tren hatlarına yapılan yatırımlar olacak. 4 bin km’si de konvansiyonel hatlar olacak.”
GEDİKLİ : “DEMİRYOLLARI ALTIN ÇAĞINI YAŞIYOR”
Toplantıda TCDD‘nin çalışmaları hakkında açıklamalarda bulunan TCDD 1. Bölge Müdürü Hasan Gedikli’de, demiryollarının bugün 3’üncü altın çağını yaşamakta olduğunu söyledi.
Demiryolu işletmeciliğinde özel sektörün payının yüzde 50 oranında arttırılmasını planladıklarını ifade eden Hasan Gedikli, TCDD’nin geleceğe yönelik demiryolu hedefleri hakkında şöyle konuştu: “Küresel demiryolu sektörü içinde Türk demiryolu yan sanayinin yer alması, geliştirilmesi ve etkin bir aktör haline gelmesini sağlamak yeni hedeflerimizden birisi. Demiryolu payını yük taşımacılığında yüzde 15’e çıkartmayı hedefliyoruz.”
Yaptığı sunumda demiryollarının kısa bir tarihçesini ve bugüne kadar yapılan yatırımları da aktaran Hasan Gedikli, TCDD’nin Yüksek Hızlı Tren çalışmaları hakkında da şu açıklamalarda bulundu: “Türkiye’nin Yüksek Hızlı Tren’de çok önemli bir mesafe katetti ve bugün dünyada 8’inci, Avrupa’da ise 6’incı sıraya geldi.”
“AYAKLARIMIZIN ÜZERİNDE DURMAK İSTİYORUZ”
“Artık zarar eden bir TCDD olmak istemiyoruz” diyen TCDD 1. Bölge Müdürü Gedikli, kendi ayakları üzerinde durabilen bir kuruluşa dönmek için başta Yüksek Hızlı Tren olmak üzere yol ve araç yenileme, sinyal, elektrifikasyon ve konvansiyonel demiryolu yatırımları ile birlikte TCDD’yi ve demiryollarını yeniden yapılandırmak zorunda olduklarını vurguladı.
DDGM KURULDU
Demiryolu taşımacılığının hedeflenen noktaya gelebilmesi için Özel Tren İşletmeciliği ile ilgili tasarının bir an önce yasalaşması gerektiğinin de altını çizen Gedikli, taslakla ilgili şu açıklamaları yaptı:
”Demiryolu sektörünün serbestleşebilmesi ve istikrarlı, şeffaf bir yapının oluşturulması ayrıca hizmetlerin rekabete dayalı esaslar çerçevesine kullanıcılara sunulması amacıyla Bakanlık teşkilatında bir değişikliğe gidildi. Demiryolu Koordinasyon Kurulu ve Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü kuruldu. DDGM, altyapı işletmecisi, istasyon işletmecisi, tren İşletmecisi, acente ve organizatör arasında çalışma esaslarını belirleyerek, yetkilendirme, denetleme ve anlaşmazlıkları çözme görevini üstlendi. Ancak, henüz bu göreve atama yapılmadı.”
Gedikli, yasa taslağında yer alan ve Özel Tren İşletmeciliğine esas teşkil edecek tarifelendirme, personel çalıştırma ve operasyon hakkında bilgiler verdi.
Toplantı sonundan Gedikli, konu hakkında sektör temsilcilerinden gelen soruları yanıtladı.