Bu proje ile ilgili önemli girişimlere başlanılarak, belirlenen bölgelerde arazi alımlarının tamamlandığından bahsedilerek 150 milyon dolar yatırım yapıldığı, 2013 yılında Marmaray'ın devreye girmesi ile vagon, lokomotif gibi yatırımlarla bu tutarın daha da artacağı açıklanıyor.
Arkas Holding CEO'su sayın Önder Türkkan'ın şubat ayı sonlarında, işletmelerinin değerlendirilmesini yaptığı açıklamalarda lojistik ve dış ticaret için çok önemli olan 'Anadolu Projesi'nden de bahsedildi.
Bu projenin ana fikri; Anadolu'da, sanayileşmede gelişme yaşanan illerin limanlara demiryolu bağlantılarının sağlanmasını organize edecek lojistik terminallerinin diğer bir ifade ile kara limanlarının organize edilmesi.
Yapılan açıklamalarda bu proje ile Alman Demiryolları'na ait Schenker'in de ilgilendiğinden bahsediliyor. Bu proje ile ilgili önemli girişimlere başlanılarak, belirlenen bölgelerde arazi alımlarının tamamlandığından bahsedilerek 150 milyon dolar yatırım yapıldığı, 2013 yılında Marmaray'ın devreye girmesi ile vagon, lokomotif gibi yatırımlarla bu tutarın daha da artacağı açıklanıyor.
Ülkemizin lojistikte sahip olduğu en önemli unsur olan coğrafi konumunun, Asya'yı Avrupa'ya bağlayan köprü işlevi, bu girişimle kuşkusuz çok yararlı sonuçlar ortaya çıkaracak. Bu proje ile uzun süredir sektörümüzün gündemini meşgul eden 'Lojistik Köy'ler kurulmasında da öncü görevi üstleneceği tabi bir sonuç olacak. Bu girişimde İzmir-Kartepe, Mersin-Yenice, Bilecik-Bozüyük, Konya, Ankara ve Gaziantep ilk terminaller olarak devreye girecek.
Bu projenin sağlayacağı faydalara değinmeden önce Anadolu'da gelişen organize sanayi bölgelerine kısaca göz attığımızda; Toplam 164 adet Organize Sanayi Bölgesi olduğunu, bunların bazılarının (5 ve yukarısı) sayısal olarak aşağıdaki gibi sıralandığını görmekteyiz. (Kaynak: Tepav)
Bursa 13, Kocaeli 13, İzmir 13, Ankara 12, Konya 9, Afyon 9, İstanbul 8, Aydın 7, Bilecik 6, Sakarya 6, Denizli 6, Manisa 5, Kütahya 5, Balıkesir 5, Samsun 5, Hatay 5 ayrıca Şanlı Urfa 4, Adıyaman 4, Sivas 4, Çankırı 4, Erzurum 3, Şırnak 2 Organize sanayi Bölgesine sahiptir. Ayrıca; 21 adet serbest bölge, 3 bin 600 firma ve 50 bin çalışan bulunmaktadır.
İSO en büyük 1000 sanayi kuruluşu listesinde de (2009 verilerine göre) toplam 934 şirketin en büyük sanayi kuruluşu listesine girdiğini, önemli sayıları gösteren şirket sayılarının da aşağıda belirtildiği gibi olduğunu görüyoruz. İstanbul'da 421, İzmir'de 83, Bursa'da 71, Kocaeli'nde 56, Ankara'da 54, Gaziantep'te 32, Kayseri'de 26, Adana'da 24, Konya'da 21, Denizli'de 20, Kahramanmaraş'ta 16, Manisa'da 15, Balıkesir'de 15, Eskişehir'de 13 ve diğer illerde daha az sayıda. Kara limanları olarak adlandırılan ve kurulması için hazırlıklara başlanılan bölgeleri Organize Sanayi Bölgeleri ve en büyük sanayi kuruluşları listesini karşılaştırdığımızda, seçilen bölgelerin bu sayılarla uyumu dikkat çekicidir.
Daha önce değerlendiğimiz konular içerisinde Çin ile yapılan demiryolu sözleşmelerinin getirilerini söz konusu ederek, Marmaray'ın işlemeye başlaması ile Pekin'in Londra'ya demiryolu ile bağlantısının sağlanacağından bahsetmiştik. Marmaray'ın işletmeye açılması ile gündüz yolcu taşımacılığında büyük bir potansiyele ulaşılacak, gece ise iki yönlü yük ve eşya taşımacılığı ile büyük avantajlar sağlanacaktır.
Bu avantajlara kısaca değinecek olursak, ihracat ve ithalat yük taşımalarında demiryolu fiyat avantajıyla rekabet gücü artırılacak, karayolu nakliyesi için ithal edilen akaryakıt bedellerinde tasarruf sağlanacak, Anadolu'da istihdama katkı verecek, iç göçü önleyecek, ekonomik kalkınmaya yarar sağlayacak, karayolu taşımalarında daha kısa mesafeli taşıma sağlanarak karlılık artacak, çevre kirliliğini önleyecek, trafik kazalarında azalmalara katkı sağlayacak, transit taşımalar da ülkemize döviz girdisi artışı oluşturacak, bütün bunların işlerlik kazanması ile ekonomik kalkınmaya yararı büyük olacaktır.
Kara terminallerinin limanlara bağlanması olarak kısaca adlandırılan projenin yararlarının ortaya çıkarılması için Dokuzuncu Kalkınma Planında da yer aldığı üzere demiryollarının lokomotif ve vagon ile personel alım ve işletmesinde özel işletmelere yetki verilmesi, kısaca demiryolu taşımacılığının özel sektöre açılması en önemli, olgu durumundadır. Bunun sağlayacağı yararlar vagon kullanılmasında özel sektöre sağlanan imkanların yaşama geçirilmesi ile somut biçimde görülmektedir. Marmaray'ın çalışmaya başlaması ile ihracat ve ithalat yükü olarak taşınacağı, kısmen elleçleneceği, depolanacağı ön görülen 7.5 milyon ton yük bize heyecan veriyor.
Önemli not: Türkiye'nin lojistik ve taşımacılık sektörüne büyük katkılar yapmış olan sayın Saffet Ulusoy'un vefatı nedeniyle ailesi ve sektörümüze baş sağlığı dileklerimi iletiyorum.
Selahattin Doğan/Transport